×
  • Bota/Rajoni
  • Bota/Rajoni

    Shkencëtarët japin një shpjegim: Ja pse po kemi shumë rrufe, bubullima e shi

    FrontOnline
    13 Gusht 2020

    Ngrohja globale po çon në një numër në rritje të stuhive dhe rrufeve – ato shfaqen aty ku nuk kanë qenë kurrë më parë.

    Ky është një lajm i keq për natyrën, pasi goditjet e rrufeve janë shkaku i gjysmës së zjarreve të pyjeve.

    Në gusht të vitit të kaluar, zona e Polit të Veriut u godit nga një stuhi e madhe, gjatë së cilës rrufeja goditi madje 48 herë.

    Shërbimi Kombëtar Meteorologjik i Amerikës lëshoi një deklaratë se një ngjarje e tillë është shumë e pazakontë.

    Këto fenomene atmosferike janë karakteristike për rajone të ngrohta, ku dielli ngroh sipërfaqen e tokës. Fërkimi i grimcave në ajër krijon energji elektrike. Në veriun e largët të globit, si rregull, është e pamundur të krijohen grimca, dhe mekanizmi i formimit të bubullimave ishte i ndryshëm këtu.

    Ekspertët pohojnë se kjo është pasojë e ngrohjes globale. Moti jashtëzakonisht i ngrohtë, i cili ishte në Arktik në vitin 2019, dhe avulli, i cili u përhap në të gjithë planetin për shkak të një numri të madh të zjarreve, çoi në krijimin e stuhive dhe stuhitë në Polin e Veriut.

    Shkencëtarët nga Universiteti i Kalifornisë në Berkeley hetuan trashësinë e reve në vitin 2014 dhe arritën në përfundimin se numri i shkarkimeve elektronike u rrit ndjeshëm.

    Në disa pjesë të planetit, për shembull sipër pjesës kontinentale të Amerikës, ekziston madje një numër prej 50 për qind më i lartë i shkarkimeve. Rritja e temperaturës së ajrit me një gradë Celsius rrit numrin e rrufeve me 12 për qind.

    Sa më e ngrohtë atmosfera, aq më shumë ka lagështi. Sa më i lagësht ajri, aq më shumë ka të ngjarë të ndodhin stuhi, thonë shkencëtarët.

    Sipas shkencëtarëve nga Universiteti i Hjustonit, fatkeqësitë e motit, stuhitë e mëdha dhe uraganet ndodhin si rezultat i ngrohjes që prek ciklin Lorentz – procesi i shndërrimit të energjisë potenciale të nxehtësisë atmosferike në energjinë kinetike të masave të ajrit.

    Bazuar në të dhënat e marra me ndihmën e satelitëve të klimës së NASA-s dhe Departamentit të Mbrojtjes së SHBA, në periudhën 1979-2013, ata arritën në përfundimin se sasia e nxehtësisë dhe shndërrimi i një lloji të energjisë në një tjetër është më e shpejtë, dhe se stuhitë, uraganet, ciklonet dhe anticiklonet ndodhin më shpejt.

    Meteorologët nga Universiteti i Teknologjisë në Massachusetts në Amerikë po merren me të njëjtën temë, duke parashikuar numrin e mundshëm të stuhive të mëdha dhe ditëve pa erë.

    Shkencëtarët kanë arritur në përfundimin se niveli mesatar i energjisë potenciale, e cila ndodhet në atmosferën e gjerësisë mesatare, është më i ulët për 1.5 për qind çdo 10 vjet. Kjo mund të çojë në zvogëlimin e transferimit të nxehtësisë nga jugu në veri, rritjen e reshjeve dhe stuhitë.

    Nga Rubrika
    Bota/Rajoni30 Tetor 2024
    Mali i Zi ka bërë përparim të ndjeshëm në reformën në drejtësi, luftën kundër korrupsionit, lirinë e shprehjes dhe medias, por institucionet...
    Bota/Rajoni30 Tetor 2024
    Një makinë e djegur është gjetur në fshatin Grudë të Shkodrës 10 minuta pas ngjarjes. Policia e Shkodrës ka gjetur një automjet...
    Bota/Rajoni30 Tetor 2024
    Ka shkuar në 72 numri i viktimave që kanë humbur jetën si pasojë e përmbytjeve. Mediat vendase bëjnë të ditur se disa...
    Të tjera
    Lajme30 Tetor 2024
    Një rreshter e një polic janë suspenduar nga puna me kërkesë të Inspektoratit Policor të Kosovës, kështu ka bërë të ditur për...
    Lajme30 Tetor 2024
    Anëtari i Kryesisë së PDK-së, Përparim Gruda, është shprehur i shqetësuar me gjetjen e Raportit të Progresit në fushën e drejtësisë. Ai...
    Bota/Rajoni30 Tetor 2024
    Ka shkuar në 72 numri i viktimave që kanë humbur jetën si pasojë e përmbytjeve. Mediat vendase bëjnë të ditur se disa...
    Sport30 Tetor 2024
    Me keqardhje të thellë, Federata Shqiptare e Futbollit mësoi sot lajmin për ndarjen nga jeta në mënyrë tragjike të prindërve të trajnerit...
    Lajme30 Tetor 2024
    Kryetarja e Komunës së Preshevës, Ardita Sinani, ka thënë se pas shkresës që iu drejtua kryeministrit Albin Kurti për rritjen e fondit...
    Lajme30 Tetor 2024
    Kreu i Nismas, Fatmir Limaj, ka zhvilluar sot takim me kryesinë e subjektit që ai drejton. Pas takimit me ta, Limaj ka...

    FrontOnline, © 2024 Të gjitha të drejtat e rezervuara.