×
  • Bota/Rajoni
  • Bota/Rajoni

    ​Shkencëtarët: Atmosfera po bëhet më e elektrizuar, gjithnjë ka më shumë stuhi dhe rrufe

    FrontOnline
    04 Gusht 2020

    Ngrohja globale po çon në një numër në rritje të stuhive dhe rrufeve – ato shfaqen aty ku nuk kanë qenë kurrë më parë.

    Ky është një lajm i keq për natyrën, pasi goditjet e rrufeve janë shkaku i gjysmës së zjarreve të pyjeve.

    Në gusht të vitit të kaluar, zona e Polit të Veriut u godit nga një stuhi e madhe, gjatë së cilës rrufeja goditi madje 48 herë.

    Shërbimi Kombëtar Meteorologjik i Amerikës lëshoi një deklaratë se një ngjarje e tillë është shumë e pazakontë.

    Këto fenomene atmosferike janë karakteristike për rajone të ngrohta, ku dielli ngroh sipërfaqen e tokës. Fërkimi i grimcave në ajër krijon energji elektrike. Në veriun e largët të globit, si rregull, është e pamundur të krijohen grimca, dhe mekanizmi i formimit të bubullimave ishte i ndryshëm këtu.

    Ekspertët pohojnë se kjo është pasojë e ngrohjes globale. Moti jashtëzakonisht i ngrohtë, i cili ishte në Arktik në vitin 2019, dhe avulli, i cili u përhap në të gjithë planetin për shkak të një numri të madh të zjarreve, çoi në krijimin e stuhive dhe stuhitë në Polin e Veriut.

    Shkencëtarët nga Universiteti i Kalifornisë në Berkeley hetuan trashësinë e reve në vitin 2014 dhe arritën në përfundimin se numri i shkarkimeve elektronike u rrit ndjeshëm.

    Në disa pjesë të planetit, për shembull sipër pjesës kontinentale të Amerikës, ekziston madje një numër prej 50 për qind më i lartë i shkarkimeve. Rritja e temperaturës së ajrit me një gradë Celsius rrit numrin e rrufeve me 12 për qind.

    Sa më e ngrohtë atmosfera, aq më shumë ka lagështi. Sa më i lagësht ajri, aq më shumë ka të ngjarë të ndodhin stuhi, thonë shkencëtarët.

    Sipas shkencëtarëve nga Universiteti i Hjustonit, fatkeqësitë e motit, stuhitë e mëdha dhe uraganet ndodhin si rezultat i ngrohjes që prek ciklin Lorentz – procesi i shndërrimit të energjisë potenciale të nxehtësisë atmosferike në energjinë kinetike të masave të ajrit.

    Bazuar në të dhënat e marra me ndihmën e satelitëve të klimës së NASA-s dhe Departamentit të Mbrojtjes së SHBA, në periudhën 1979-2013, ata arritën në përfundimin se sasia e nxehtësisë dhe shndërrimi i një lloji të energjisë në një tjetër është më e shpejtë, dhe se stuhitë, uraganet, ciklonet dhe anticiklonet ndodhin më shpejt.

    Meteorologët nga Universiteti i Teknologjisë në Massachusetts në Amerikë po merren me të njëjtën temë, duke parashikuar numrin e mundshëm të stuhive të mëdha dhe ditëve pa erë.

    Shkencëtarët kanë arritur në përfundimin se niveli mesatar i energjisë potenciale, e cila ndodhet në atmosferën e gjerësisë mesatare, është më i ulët për 1.5 për qind çdo 10 vjet. Kjo mund të çojë në zvogëlimin e transferimit të nxehtësisë nga jugu në veri, rritjen e reshjeve dhe stuhitë.

    Nga Rubrika
    Bota/Rajoni22 Nëntor 2024
    Austria ka hequr veton e saj sa i përket bashkimit të Bullgarisë dhe Rumanisë në zonën pa pasaporta, Schengen, duke hapur mundësinë...
    Bota/Rajoni22 Nëntor 2024
    Shqiptarët në Maqedoninë e Veriut po shënojnë 22 Nëntorin, Ditën e Alfabetit Shqip, e cila është një nga festat kryesore të tyre....
    Bota/Rajoni22 Nëntor 2024
    Një tërmet me magnitudë 3.6 i shkallës Rihter është shënuar pak minuta më parë në Gjirokastër. Më herët u regjistruan një tjetër...
    Të tjera
    Lajme22 Nëntor 2024
    Fatmir Humolli deputet i pavarur, dikur i Lëvizjes Vetëvendosje ka thënë se çdo figurë politike e ka evoluimin e vet dhe në...
    Lajme22 Nëntor 2024
    Gjykata Speciale ka njoftuar se Trupi Gjykues i ka refuzuar kërkesën e Mbrojtjes që t’i lejojë Pjetër Shalës mosparaqitjen e tij në...
    Lajme22 Nëntor 2024
    Njohësi i i çështjeve të emergjencave civile, Tahir Ahmeti ka reaguar pasi situatës së rrugët  e Prishtinës si pasojë e të reshurave....
    Vip22 Nëntor 2024
    Diana është paraqitur në një lidhje direkte nga Norvegjia në “Big Brother Vip Kosova 3”. Diana, e cila la shtëpinë e BBVK3...
    Bota/Rajoni22 Nëntor 2024
    Austria ka hequr veton e saj sa i përket bashkimit të Bullgarisë dhe Rumanisë në zonën pa pasaporta, Schengen, duke hapur mundësinë...
    Lajme22 Nëntor 2024
    Duke komentuar fjalimin vjetor të Presidentes së Kosovës, Vjosa Osmani para deputetëve, Ilir Deda, bashkëpunëtor i Institutit për Shkenca Humane në Vjenë,...

    FrontOnline, © 2024 Të gjitha të drejtat e rezervuara.