×
  • Bota/Rajoni
  • Bota/Rajoni

    ​Shkencëtarët: Atmosfera po bëhet më e elektrizuar, gjithnjë ka më shumë stuhi dhe rrufe

    FrontOnline
    04 Gusht 2020

    Ngrohja globale po çon në një numër në rritje të stuhive dhe rrufeve – ato shfaqen aty ku nuk kanë qenë kurrë më parë.

    Ky është një lajm i keq për natyrën, pasi goditjet e rrufeve janë shkaku i gjysmës së zjarreve të pyjeve.

    Në gusht të vitit të kaluar, zona e Polit të Veriut u godit nga një stuhi e madhe, gjatë së cilës rrufeja goditi madje 48 herë.

    Shërbimi Kombëtar Meteorologjik i Amerikës lëshoi një deklaratë se një ngjarje e tillë është shumë e pazakontë.

    Këto fenomene atmosferike janë karakteristike për rajone të ngrohta, ku dielli ngroh sipërfaqen e tokës. Fërkimi i grimcave në ajër krijon energji elektrike. Në veriun e largët të globit, si rregull, është e pamundur të krijohen grimca, dhe mekanizmi i formimit të bubullimave ishte i ndryshëm këtu.

    Ekspertët pohojnë se kjo është pasojë e ngrohjes globale. Moti jashtëzakonisht i ngrohtë, i cili ishte në Arktik në vitin 2019, dhe avulli, i cili u përhap në të gjithë planetin për shkak të një numri të madh të zjarreve, çoi në krijimin e stuhive dhe stuhitë në Polin e Veriut.

    Shkencëtarët nga Universiteti i Kalifornisë në Berkeley hetuan trashësinë e reve në vitin 2014 dhe arritën në përfundimin se numri i shkarkimeve elektronike u rrit ndjeshëm.

    Në disa pjesë të planetit, për shembull sipër pjesës kontinentale të Amerikës, ekziston madje një numër prej 50 për qind më i lartë i shkarkimeve. Rritja e temperaturës së ajrit me një gradë Celsius rrit numrin e rrufeve me 12 për qind.

    Sa më e ngrohtë atmosfera, aq më shumë ka lagështi. Sa më i lagësht ajri, aq më shumë ka të ngjarë të ndodhin stuhi, thonë shkencëtarët.

    Sipas shkencëtarëve nga Universiteti i Hjustonit, fatkeqësitë e motit, stuhitë e mëdha dhe uraganet ndodhin si rezultat i ngrohjes që prek ciklin Lorentz – procesi i shndërrimit të energjisë potenciale të nxehtësisë atmosferike në energjinë kinetike të masave të ajrit.

    Bazuar në të dhënat e marra me ndihmën e satelitëve të klimës së NASA-s dhe Departamentit të Mbrojtjes së SHBA, në periudhën 1979-2013, ata arritën në përfundimin se sasia e nxehtësisë dhe shndërrimi i një lloji të energjisë në një tjetër është më e shpejtë, dhe se stuhitë, uraganet, ciklonet dhe anticiklonet ndodhin më shpejt.

    Meteorologët nga Universiteti i Teknologjisë në Massachusetts në Amerikë po merren me të njëjtën temë, duke parashikuar numrin e mundshëm të stuhive të mëdha dhe ditëve pa erë.

    Shkencëtarët kanë arritur në përfundimin se niveli mesatar i energjisë potenciale, e cila ndodhet në atmosferën e gjerësisë mesatare, është më i ulët për 1.5 për qind çdo 10 vjet. Kjo mund të çojë në zvogëlimin e transferimit të nxehtësisë nga jugu në veri, rritjen e reshjeve dhe stuhitë.

    Nga Rubrika
    Bota/Rajoni25 Korrik 2025
    Kreu i diplomacisë amerikane e bëri të qartë të enjten se “kundërshton fuqishëm” vendimin e presidentit francez Emmanuel Macron për të njohur...
    Bota/Rajoni25 Korrik 2025
    Një 9-vjeçar ka humbur jetën si pasojë e një vetaksidenti në rrugën Palasë-Dhërmi. Sipas njoftimit të policisë, i lënduar ka mbetur edhe...
    Bota/Rajoni25 Korrik 2025
    Presidenti i Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, i ka dhënë lamtumirën legjendës së mundjes Hulk Hogan, duke reaguar në rrjetet sociale pas...
    Të tjera
    Lajme25 Korrik 2025
    Masat e nxehta dhe të fuqishme ajrore me origjinë nga Afrika Veriore janë fuqizuar sot më tej, duke ngritur vlerat maksimale deri...
    Lajme25 Korrik 2025
    26 korriku është dita e fundit kur deputetët mund të konstituojnë Kuvendin e Kosovës brenda afatit ligjor që e caktoi Gjykata Kushtetuese....
    Lajme25 Korrik 2025
    Sot mbushen katërmbëdhjetë vjet kur Njësia Speciale e Policisë së Kosovës (ROSU) kishte ndërmarrë aksionin për t’i futur nën kontroll pikat kufitare...
    Bota/Rajoni25 Korrik 2025
    Negociatorët izraelitë dhe amerikanë kanë vendosur të tërhiqen nga bisedimet për armëpushim në Gaza në kryeqytetin e Katarit, Doha, me Uashingtonin që...
    Lajme25 Korrik 2025
    Në përpjekjen e 52-të dhe të fundit për konstituimin e Kuvendit të Kosovës para skadimit të afatit kushtetues, pritet që ambasadorë të...
    Lajme24 Korrik 2025
    Ish-kryeministri i vendit, Hashim Thaçi, në intervistën në Rubikon në Klan Kosova, e ka cilësuar si jetike për shtetin e Kosovës, rikthimin...
    -->

    FrontOnline, © 2025 Të gjitha të drejtat e rezervuara.