Autori është një reporter i CNN, i profilizuar në teknologji, e që e mbulon kryqëzimin midis e biznesit dhe politikës.

Elon Musk po e merr kontrollin e Twitter në një marrëveshje prej 44 miliardë dollarësh që të paktën duke gjykuar nga disa prej reagimeve, duket se mund të riformojë internetin siç e njohim ne.

Twitter mund të duket mjaft i zakonshëm në letër. Baza e përdoruesve të kompanisë dhe vlera e tregut janë më pak se një e dhjeta e madhësisë së Meta, kompania mëmë e Facebook. Të ardhurat totale të saj vitin e kaluar ishin afërsisht të njëjta me Western Union. Dhe para këtij muaji, aksionet e Twitter ishin nën çmimin e mbylljes që nga dita e parë e tregtimit më shumë se tetë vjet më parë.

Por përpjekja e Musk për ta marrë Twitter ka frymëzuar të dhëna të pakërkuara nga ligjvënësit amerikanë, spekulime të shfrenuara në lidhje me ndikimin e tij në zgjedhjet presidenciale të 2024-ës në ShBA dhe madje edhe krahasime hiperbolike pa frymë me ditët e fundit të Gjermanisë së Weimarit.
Pra, pse, saktësisht, aksionet ndihen kaq të mëdha? Përgjigja zbret në ndikimin e jashtëzakonshëm të Twitter-it në diskursin publik dhe pasigurinë se çfarë ndodh kur njeriu më i pasur në botë i cili kënaqet me paparashikueshmërinë e tij fiton një kontroll të veçantë mbi atë ndikim.

Megjithëse Twitter raportoi vetëm 217 milionë përdorues aktivë ditorë vitin e kaluar, shumë larg nga miliardat e raportuara nga rivali Meta, përdoruesit e tij përfshijnë politikanë me ndikim të madh, drejtues biznesi, artistë, aktivistë dhe intelektualë, figura publike me ndjekës të shumtë, të cilët nga ana tjetër i japin formë publikut, diskursi që rrethon politikën, median, financat dhe teknologjinë. Më shumë se dy të tretat e përdoruesve të Twitter në ShBA thonë se platforma është një burim i rëndësishëm, nëse jo më i rëndësishmi – i lajmeve, sipas Qendrës Kërkimore Peë. Dhe fuqia e vendosjes së agjendës së Twitter-it duket se është pikërisht ajo që i intereson Muskut dhe ajo që e bën kontrollin e tij mbi platformën kaq potencialisht shkatërruese.
Marrëveshja e Muskut për të blerë Twitter-in qëndron në pikën e bashkimit të debateve të shumta të vazhdueshme shoqërore, duke përfshirë fuqinë dhe ndikimin e miliarderëve, ndikimi i keqinformimit dhe dezinformimit dhe përgjegjësitë që platformat teknologjike u detyrohen përdoruesve dhe shoqërisë së tyre, dhe çfarë rregulloresh të reja duhet t’i mbështesin ato.

Duke u bërë pronar i Twitter-it, Musk ka shembur papritmas shumë nga këto tema në një, pikërisht pasi ligjvënësit në mbarë botën duken të gatshëm të marrin disa vendime shumë të mëdha për mënyrën se si duhet të funksionojnë mediat sociale.
“Blerja e tij e Twitter për ta marrë atë privat e bën një shërbim thelbësor edhe më pak transparent dhe më të papërgjegjshëm”, tha Adam Connor, një ish-punonjës në Facebook dhe nënkryetar për politikën e teknologjisë në Qendrën për Progresin Amerikan. “Përdorimi i Musk në Twitter është një dritë e kuqe ndezëse se pse centralizimi i hapësirave tona në internet në duart e disa miliarderëve të zgjedhur është kaq i rrezikshëm.”

Musk nuk iu përgjigj kërkesave për koment për këtë histori.

Musk merr kontrollin e sheshit digjital të qytetit

Musk, një miliarder i çuditshëm me një histori polemikash në Twitter dhe jashtë saj, e ka paraqitur personalisht blerjen në një retorikë në rritje. Ai ka argumentuar me bomba karakteristike se Twitter, dhe përpjekja e tij për ta zotëruar atë, “është jashtëzakonisht e rëndësishme për të ardhmen e qytetërimit” sepse bota ka nevojë për një shesh digjital të qytetit “përfshirës” që i përmbahet parimeve të fjalës së lirë.

Kritika kryesore e Musk për Twitter sot është se është shumë kufizues. Nën pronësinë e tij, ka sugjeruar Musk, Twitter do ta trajtonte përmbajtjen me më shumë leje, duke u larguar nga heqja e përmbajtjes dhe ndalimi i llogarive. Ai ka propozuar gjithashtu hapjen e algoritmit të Twitter për shqyrtim publik, në mënyrë që, teorikisht, përdoruesit të kuptojnë se si merr vendime.
Kjo do të thotë për zbatimin e përditshëm të përmbajtjes se Twitter nuk është plotësisht i qartë: Musk ka shmangur hyrjen në specifika dhe kundërshtimi i tij ndaj qasjes së Twitter duket se është i rrënjosur më shumë në atë se sa ka nevojë Twitter për moderim të përmbajtjes, sesa nëse duhet të ketë fare. Por korniza e tij e marrëveshjes dhe disa nga reagimet e të huajve, megjithatë e kanë kthyer propozimin në një lloj referendumi për të ardhmen e fjalimit online.
Një nga pyetjet më të mëdha në këtë kategori, e shprehur nga vëzhguesit e industrisë, figurat politike dhe punonjësit e Twitter, është nëse kompania do të rivendosë privilegjet e llogarisë së Trump. Trump thuhet se ka thënë se nuk do të kthehet në Twitter edhe nëse lejohet të kthehet në platformë. Por zbatimi relaksues i llojeve të politikave që e ndaluan atë mund të ndikojë shumë më tepër sesa thjesht Trump. Disa figura që kanë pasur llogari të ndaluara nga Twitter festuan marrëveshjen të hënën, me disa të tillë si Rep. Marjorie Taylor Greene që shprehën optimizëm se së shpejti aksesi i tyre mund të rikthehet plotësisht.

“Kjo marrëveshje e mundshme ka të bëjë më shumë se e ardhmja e Twitter”, tha Angelo Carusone, president i Media Matters, një grup mbikëqyrës që i bëri thirrje Twitter të mbajë rregullat aktuale të platformës. “Një shitje ndaj Elon Musk pa asnjë kusht do të ndotë të gjithë ekosistemin e informacionit duke hapur derën e urrejtjes dhe gënjeshtrës”.

E gjithë kjo vjen pikërisht në momentin kur të gjithë nga ish-presidenti Barack Obama e deri te ligjvënësit e Bashkimit Evropian kanë propozuar mbajtjen e platformave të mediave sociale me një standard më të rreptë për moderimin e përmbajtjes, jo qasjen më laissez-faire të preferuar nga Musk.

Për një platformë me rëndësi të Twitter-it, zvogëlimi i moderimit të përmbajtjes mund të ketë pasoja masive si për mënyrën se si përdoruesit individualë e përjetojnë faqen veçanërisht përdoruesit e tij më të cenueshëm, duke përfshirë gratë, komunitetin LGBTQ dhe njerëzit me ngjyrë dhe për dialogët kombëtarë dhe ndërkombëtarë që luajnë në platformë dhe në fund të fundit ndikon në ngjarjet botërore.

Perandoria në rritje e Musk

Ekziston gjithashtu ndikimi i mundshëm i marrëveshjes në ndikimin personal të Musk, veçanërisht në lidhje me dy nga kompanitë e tij të tjera, Tesla dhe SpaceX.

Duke supozuar se marrëveshja do të realizohet, Musk do të mbikëqyrë kompaninë më të vlefshme amerikane të makinave, një biznes lider privat të hapësirës ajrore, një kompani tunelesh të vlerësuar së fundmi në më shumë se 5 miliardë dollarë, një startup me çip truri dhe një rrjet social me qindra miliona përdorues.
Jo vetëm që Musk mund të përdorë fuqinë e tij mbi Twitter për të siguruar që platforma t’i japë atij liri maksimale për të cicëruar siç e sheh të arsyeshme, por blerja i jep atij leva të reja politike, siç mund të fitojë vetëm një miliarder, gjë që mund të përfitojë disa nga bizneset e tij të tjera.

Qëndrimi i Musk për moderimin e përmbajtjes tashmë e ka bërë atë të dashur me konservatorët, duke përfshirë guvernatorin e Floridës Ron DeSantis dhe më shumë se një numër republikanë të Dhomës së Përfaqësuesve, të cilët i kishin bërë presion bordit të Twitter-it të pranonte marrëveshjen duke sugjeruar se një refuzim mund të konsiderohej tradhti ndaj interesave të aksionarëve. Guvernatorët e shumtë republikanë kanë thënë gjithashtu se Musk duhet të konsiderojë zhvendosjen e selisë së Twitter në shtetet e tyre.
Përveç fitimit të besueshmërisë me disa politikanë, disa, duke përfshirë një nga rivalët më të profilit të Musk, kanë sugjeruar se drejtori i Tesla gjithashtu do të fitojë një çip të vlefshëm pazaresh në Twitter.

“A fitoi qeveria kineze pak ndikim mbi sheshin e qytetit?” – Themeluesi dhe kryetari ekzekutiv i Amazon, Jeff Bezos, u përfol në Twitter. Bezos, kompania e të cilit për turizëm të raketave dhe hapësirës Blue Origin konkurron me SpaceX të Musk, shtoi se ndërsa ai beson se perspektiva e censurës së drejtpërdrejtë të Twitter në Kinë është e ulët, pronësia e Musk në Twitter mund të nënkuptojë sigurisht më shumë “kompleksim” për Teslën brenda Kinës, e cila tani është një nga tregjet më të mëdha të kompanisë së makinave.
Edhe nëse Twitter-i i Musk refuzon kërkesat për censurë nga regjimet autoritare, ai mund të bëjë lëshime të tjera. Siç vuri në dukje Brad Stone i Bloomberg, Twitter ka pasur një politikë të etiketimit të organizatave të mediave shtetërore dhe llogarive qeveritare, dhe jo t’i promovojë ato në rekomandime. “Qeveria kineze me siguri i urren këto kufizime”, shkroi Stone.

Tani imagjinoni se logjika transaksionale zbatohet për çdo situatë në të cilën interesat e Musk përplasen me të tjerët, gjë që priret të ndodhë jo rrallë. Musk është grindur me gazetarët, ligjvënësit, madje edhe me Komisionin e Letrave me Vlerë dhe Shkëmbim.

A do të shkonte Musk aq larg sa të përdorte pronësinë e tij të Twitter-it si një mjet për favore dhe zgjidhje të rezultateve? Të hënën, Musk ofroi një aluzion për të kundërtën kur tha se shpreson që “edhe kritikët e mi më të këqij të mbeten në Twitter, sepse kjo është ajo që do të thotë liria e fjalës”.

Natyrisht, asnjë nga këto nuk përbën një premtim për kritikët e tij dhe Musk ka qenë i njohur për ndryshimin e papritur të kursit më parë.