×
  • Lajme
  • Lajme

    Helmimet e studentëve në pranverën e 1990-ës, “Ma kanë helmu jetën”

    FrontOnline
    28 Qershor 2020

    “Helmimet ma kanë helmu jetën”, thotë Arta M. “Ma merr mendja se arsyeja kryesore pse nuk mund të bëhem nënë është e lidhur me helmimet”.Ajo është vetëm njëra prej shtatë mijë nxënësve e studentëve të cilët u helmuan me agjentin nervor sarin në pranverën e vitit 1990, thotë historiani Ilir Bytyçi, duke u ndaluar te zhvillimet e shumta politike para helmimeve. Kosovës i ishte suprimuar autonomia në 23 marsin e vitit 1989. Regjimi i Slobodan Milosheviqit nuk po zmbrapsej, përkundër formave të ndryshme të pakënaqësisë së shqiptarëve. Kosovës po i shtrëngohej laku në fyt.“Masat e dhunës dhe represionit po rriteshin dita-ditës dhe ato përfshinin të gjitha poret e jetës”, thekson Bytyçi. “Kësaj radhe, vala e spastrimeve etnike do të merrte përmasa më të mëdha, siç ishte rasti me pranverën e vitit 1990, ku shteti serb në krye me kasapin e Ballkanit, Slobodan Milosheviq, do të bënte një akt makabër, duke helmuar shtatë mijë nxënës, duke filluar nga cikli parashkollor deri tek ai universitar”.

    Arta M, atëherë nxënëse e shkollës së mesme në Ferizaj, nuk besonte se regjimi serb do t’i shënjestronte edhe fëmijët shqiptarë. Madje edhe ata të shkollave fillore, sikurse do të ndodhte në ditën e 6 prillit 1990 me nxënësit e shkollës “Gjon Serreçi” në Ferizaj, shkruan KOHA.

    Shokët e shoqet po binin një nga një përtokë në njërën prej paraleleve të klasave të pesta të shkollës më të madhe fillore jo vetëm në qytet, por edhe në Kosovë. Disa u shtanguan e të tjerët po alivanoseshin. Është një prej ditëve më të zeza në jetën e Afërditës, Avniut, Nebahates, Bekimit, Saberes, Sinaveres, Arbenit, Bukurisë, Teutës, Fizës, Xhylës dhe Arbenitës, përshkruajnë historiani Ramadani dhe mjeku Agim Bytyçi në librin e tyre “Shëndetësia e Ferizajt me rrethinë në shekullin XX”.Nxënësit dëshmonin se helmimi kishte ndodhur vetëm në aneksin e nxënësve shqiptarë në shkollën me klasë të ndara të serbëve. Autorët i paraqesin me lista emrat e mbiemrat e të gjithë shkollarëve të helmuar ferizajas.

    Pranvera e kthesës së madhe“Viti 1990 pa dyshim ishte viti i kthesave të mëdha për Kosovën. Ngjarjet që zhvilloheshin njëra pas tjetrës me shpejtësi marramendëse ishin fatale për popullatën shqiptare të Kosovës, e në veçanti për arsimin shqip. Pranvera e këtij viti ishte edhe më e rëndë, sepse ndodhi helmimi i nxënësve shqiptarë, kryesisht në shkolla fillore dhe të mesme të Kosovës”, shkruajnë Ramadani e Bytyçi, mjeku i cili do t’i trajtonte nxënësit e helmuar. “Helmime pati edhe në Ferizaj. Ishte një dhunë e paparë dhe e padëgjuar ndonjëherë. Ndodhi ajo që mendja e njeriut dhe imagjinata e tij asnjëherë nuk mund ta mendonte. Pra, ndodhi ‘helmimi misterioz’ i nxënësve shqiptarë”, tregon ai, shkruan KOHA.Autorët e cilësojnë përdorimin e armëve kimike kundër fëmijëve shqiptarë akt gjenocidi, krimi e terrori shtetëror serb.

    Nga Rubrika
    Lajme22 Nëntor 2024
    Për të shtunën parashikohet fillimisht të vazhdojnë reshjet e borës lokalisht gjatë orëve të para të 24-orëshit, ndërsa dita do të vijojë...
    Lajme22 Nëntor 2024
    Zëvendësministri i Infrastrukturës, Hysen Durmishi përmes një postimi në Facebook ka thënë se reshjet e borës po vazhdojnë dhe pritet që të...
    Lajme22 Nëntor 2024
    Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti në X ka bërë një shkrim në lidhje me konfiskimin e armatimit gjatë tri ditëve të fundit...
    Të tjera
    Lajme22 Nëntor 2024
    Fatmir Humolli deputet i pavarur, dikur i Lëvizjes Vetëvendosje ka thënë se çdo figurë politike e ka evoluimin e vet dhe në...
    Lajme22 Nëntor 2024
    Gjykata Speciale ka njoftuar se Trupi Gjykues i ka refuzuar kërkesën e Mbrojtjes që t’i lejojë Pjetër Shalës mosparaqitjen e tij në...
    Lajme22 Nëntor 2024
    Njohësi i i çështjeve të emergjencave civile, Tahir Ahmeti ka reaguar pasi situatës së rrugët  e Prishtinës si pasojë e të reshurave....
    Vip22 Nëntor 2024
    Diana është paraqitur në një lidhje direkte nga Norvegjia në “Big Brother Vip Kosova 3”. Diana, e cila la shtëpinë e BBVK3...
    Bota/Rajoni22 Nëntor 2024
    Austria ka hequr veton e saj sa i përket bashkimit të Bullgarisë dhe Rumanisë në zonën pa pasaporta, Schengen, duke hapur mundësinë...
    Lajme22 Nëntor 2024
    Duke komentuar fjalimin vjetor të Presidentes së Kosovës, Vjosa Osmani para deputetëve, Ilir Deda, bashkëpunëtor i Institutit për Shkenca Humane në Vjenë,...

    FrontOnline, © 2024 Të gjitha të drejtat e rezervuara.