×
  • Lajme
  • Lajme

    Helmimet e studentëve në pranverën e 1990-ës, “Ma kanë helmu jetën”

    FrontOnline
    28 Qershor 2020

    “Helmimet ma kanë helmu jetën”, thotë Arta M. “Ma merr mendja se arsyeja kryesore pse nuk mund të bëhem nënë është e lidhur me helmimet”.Ajo është vetëm njëra prej shtatë mijë nxënësve e studentëve të cilët u helmuan me agjentin nervor sarin në pranverën e vitit 1990, thotë historiani Ilir Bytyçi, duke u ndaluar te zhvillimet e shumta politike para helmimeve. Kosovës i ishte suprimuar autonomia në 23 marsin e vitit 1989. Regjimi i Slobodan Milosheviqit nuk po zmbrapsej, përkundër formave të ndryshme të pakënaqësisë së shqiptarëve. Kosovës po i shtrëngohej laku në fyt.“Masat e dhunës dhe represionit po rriteshin dita-ditës dhe ato përfshinin të gjitha poret e jetës”, thekson Bytyçi. “Kësaj radhe, vala e spastrimeve etnike do të merrte përmasa më të mëdha, siç ishte rasti me pranverën e vitit 1990, ku shteti serb në krye me kasapin e Ballkanit, Slobodan Milosheviq, do të bënte një akt makabër, duke helmuar shtatë mijë nxënës, duke filluar nga cikli parashkollor deri tek ai universitar”.

    Arta M, atëherë nxënëse e shkollës së mesme në Ferizaj, nuk besonte se regjimi serb do t’i shënjestronte edhe fëmijët shqiptarë. Madje edhe ata të shkollave fillore, sikurse do të ndodhte në ditën e 6 prillit 1990 me nxënësit e shkollës “Gjon Serreçi” në Ferizaj, shkruan KOHA.

    Shokët e shoqet po binin një nga një përtokë në njërën prej paraleleve të klasave të pesta të shkollës më të madhe fillore jo vetëm në qytet, por edhe në Kosovë. Disa u shtanguan e të tjerët po alivanoseshin. Është një prej ditëve më të zeza në jetën e Afërditës, Avniut, Nebahates, Bekimit, Saberes, Sinaveres, Arbenit, Bukurisë, Teutës, Fizës, Xhylës dhe Arbenitës, përshkruajnë historiani Ramadani dhe mjeku Agim Bytyçi në librin e tyre “Shëndetësia e Ferizajt me rrethinë në shekullin XX”.Nxënësit dëshmonin se helmimi kishte ndodhur vetëm në aneksin e nxënësve shqiptarë në shkollën me klasë të ndara të serbëve. Autorët i paraqesin me lista emrat e mbiemrat e të gjithë shkollarëve të helmuar ferizajas.

    Pranvera e kthesës së madhe“Viti 1990 pa dyshim ishte viti i kthesave të mëdha për Kosovën. Ngjarjet që zhvilloheshin njëra pas tjetrës me shpejtësi marramendëse ishin fatale për popullatën shqiptare të Kosovës, e në veçanti për arsimin shqip. Pranvera e këtij viti ishte edhe më e rëndë, sepse ndodhi helmimi i nxënësve shqiptarë, kryesisht në shkolla fillore dhe të mesme të Kosovës”, shkruajnë Ramadani e Bytyçi, mjeku i cili do t’i trajtonte nxënësit e helmuar. “Helmime pati edhe në Ferizaj. Ishte një dhunë e paparë dhe e padëgjuar ndonjëherë. Ndodhi ajo që mendja e njeriut dhe imagjinata e tij asnjëherë nuk mund ta mendonte. Pra, ndodhi ‘helmimi misterioz’ i nxënësve shqiptarë”, tregon ai, shkruan KOHA.Autorët e cilësojnë përdorimin e armëve kimike kundër fëmijëve shqiptarë akt gjenocidi, krimi e terrori shtetëror serb.

    Nga Rubrika
    Lajme02 Nëntor 2024
    Nesër në Kosovë parashihet të mbajë mot me vranësira dhe intervale kohore me diell. Temperaturat do të shënojnë ulje, por jo aq...
    Lajme02 Nëntor 2024
    Anëtari i Kryesisë së LDK-së tregon se janë takuar me struktura e veprimtarë të disa nëndegëve të partisë së tij në Komogllavë....
    Lajme02 Nëntor 2024
    Forca e Sigurisë së Kosovës (FSK) po vazhdon të furnizohet me ushqim përmes kontratave aktive të Autoritetit Qendror të Prokurimit (AQP). Pra,...
    Të tjera
    Vip02 Nëntor 2024
    Xuxi e ka biseduar me Vullnetin puthjen që ky i fundit e shkëmbeu me Gresën. Ai i tha Vullnetit se “boll burrë...
    Vip02 Nëntor 2024
    Arioni dhe Diana kanë kaluar disa çaste romantike me njëri-tjetrin. Derisa Arioni po i dhuronte puthje Dianës, ata filluan të flasin edhe...
    Lajme02 Nëntor 2024
    Lideri i NISMA-s, Fatmir Limaj ka vizituar sot Fushë Kosovën, ku ishte së bashku me kryetarin e degës së kësaj partie, Driton...
    Bota/Rajoni02 Nëntor 2024
    Sirenat u dëgjuan në Izraelin qendror dhe verior të shtunën derisa ushtria izraelite vazhdoi të godasë Libanin dhe Gazën, pasi bisedimet për...
    Lajme02 Nëntor 2024
    Kryeministri ii vendit Albin Kurti ka publikuar sot fjalimin nga tubimi që ka mbajtur dje me bashkatdhetarë në Zvicër. Kurti përmes një...
    Kronika02 Nëntor 2024
    Prokurori publik nga Prokuroria Themelore Publike Shkup ka lëshuar urdhër për zhvillimin e procedurës hetuese ndaj dy vëllezërve nga Haraçina, të moshës...

    FrontOnline, © 2024 Të gjitha të drejtat e rezervuara.