Nga Imer Mushkolaj
Për dy vjet e gjysmë në pushtet, Albin Kurti jo që nuk i ka zhbërë marrëveshjet e arritura me Serbinë, por i ka konfirmuar ato. Ai ka ndryshuar vetëm qëndrimet e tij në raport me dialogun. Është banal arsyetimi që tek tash i paska kuptuar se si rrjedhin disa gjëra në proces. I ka ditë, i ka ditë.
Për një dekadë në opozitë, që pas nisjes së dialogut për normalizim raportesh me Serbinë, Lëvizja Vetëvendosje dhe Albin Kurti ashpër dhe pa u ndalë e kanë kritikuar këtë proces. Vite me radhë ai premtonte se, sapo të vijë në pushtet do të ndryshonte edhe dialogun me Serbinë, edhe disa marrëveshje. Teksa prezantonte programin qeveritar në Kuvendin e Kosovës, në mars të vitit 2021, ai zotohej t’i zhbënte disa nga marrëveshjet.
“Pjesa më e madhe e punës dhe energjisë time në dialog është në zhbërjen e dëmit që keni shkaktuar ju. Marrëveshjen për Asociacionin, marrëveshja për fusnotën, marrëveshjet për gjykatat e universitetin paralel në veri të Mitrovicës, hapjen e çështjes së statusit, krijimin e diskursit për shkëmbime territoriale e marrëveshje të tjera të dëmshme ju na i latë trashëgimi”, iu kishte thënë Kurti ish-qeveritarëve.
Ai e ftonte opozitën që të punojnë bashkë për përmirësimin e marrëveshjeve.
“Tash kemi qeveri e cila jo vetëm që nuk do të sjellë marrëveshje të dëmshme, por është e angazhuar që të zhbëjë edhe dëmet që keni shkaktuar ju”, iu thoshte ai.
Por, pas dy vjetësh në pushtet, Kurti nuk ia ka dalë që të zhbëjë ndonjërën nga marrëveshjet. Për më tepër, ai e ka konfirmuar marrëveshjen për themelimin e Asociacionit, si pjesë e planit të BE’së. Madje, në një intervistë, e konfirmoi vetë praninë e Asociacionit në marrëveshje. “Ka Asociacion, neni 10 thotë që të dy palët e konfirmojnë obligimin e tyre për të zbatuar marrëveshjet e kaluara, të cilat ngelen valide dhe të obligueshme”.
Pas pajtimit me presidentin e Serbisë që marrëveshja e Ohrit të zbatohet, ka gjashtë muaj që nuk ka përparim. Ditën kur u takua në Bruksel me Aleksandar Vuçiqin, Kurti njoftoi se e paska marrë vesh pse po ndodh kjo zvarritje. “Unë sot e kam kuptuar pse ka gjashtë muaj që nuk ecë puna me zbatimin e sekuencuar të marrëveshjes, sepse i është vënë një pengesë kapitale qysh në fillim, e që është kushtëzimi i Serbisë. Unë këtë dokument nuk e kam pasur më herët, nuk e kam ditur, unë kam besuar që janë qëndrime të njërës palë, mirëpo për mua tash është e qartë se kushtëzimi i Serbisë është shëndrruar në qëndrim të ndërmjetësit Lajçak. Për të ecur përpara duhet të tejkalohet kjo”, iu tha ai gazetarëve.
* * *
Kryeministri kosovar foli për kushtëzimin e Serbisë, por një gjë e tillë është edhe kushtëzim i europianëve dhe amerikanëve. Të thuash se nuk ke pasur ide për diçka të tillë është mashtrim, sepse muajt e fundit është thënë vazhdimisht nga ndërmjetësit e dialogut se Kosova urgjentisht duhet të nis procedurat për themelimin e Asociacionit. Në çdo takim, në çdo deklarim publik europianët dhe amerikanët e kanë përsëritur të njëjtën gjë. Madje, edhe në marrëveshjen e Ohrit thuhet qartazi që ky process duhet të nis menjëherë.
Këtë ujdi Kurti e ka pranuar, madje e ka cilësuar të mirë. Pra, ai e di që Asociacioni është kusht dhe e ka pranuar një gjë të tillë. Është tjetër që tash ai, për konsum të brendshëm politik, deklarohet ndryshe.
Kurti ka thënë një një rast që aleatët ia kujtojnë që marrëveshjet janë arritur ndërmjet qeverive të shteteve dhe se nëse Kosova dëshiron të trajtohet si shtet dhe të njihet si i tillë, ai nuk mund t’i shmang detyrimet nga traktatet ndërkombëtare.
Kurti e ka pasur të qartë një gjë të tillë edhe sa ka qenë në opozitë, por ka zgjedhur që dialogun me Serbinë ta përdor si “armë” kundër opozitës, ta paraqesë si një gogol që i sjell vota dhe ia siguron pushtetin. Tash, kur ka përgjegjësi shtetërore, është banale të pretendohet se disa gjëra në proces i paska kuptuar vonë. E vërteta është që i ka pasur të qarta gjithnjë, por është shtirë ndryshe. Ndonjë hoxhë kontravers do të thoshte: “e ka ditë, e ka ditë”.