Një ekip ndërkombëtar i shkencëtarëve ka zbuluar një vendvarrim nga 31,000 vjet më parë, dhe në të mbetjet më të vjetra të njohura të varrosura në botë të binjakëve identikë.
Varri i përket periudhës së Paleolitit të Epërm – 40,000 deri në 10,000 vjet më parë që njihet si Epoka e Vjetër e Gurit. Në vendin e varrimit, shkencëtarët gjetën jo vetëm mbetjet e dy binjakëve, por edhe një foshnjë të tretë, i cili ka shumë të ngjarë një kushëri.
“Të zbulosh një varrim të shumëfishtë nga periudha e Paleolitit është një specialitet në vete. Fakti që ADN e vjetër e mjaftueshme dhe me cilësi të lartë mund të nxirret nga e brishta, mbetjet skeletore të fëmijës për një analizë gjenome tejkaluan të gjitha pritjet dhe mund të krahasohen me një biletë lotarie”, tha Maria Teschler-Nicola, studiuesja kryesore e studimit, në një deklaratë.
Varri i binjakëve në formë vezake u gjet në një gërmim arkeologjik në Krems-Wachtberg, një vendbanim i lashtë, përgjatë brigjeve të lumit Danub pranë qytetit Krems an der Donau, Austri.
Në mënyrë që të konfirmojnë marrëdhëniet midis foshnjave, arkeologët zhvilluan një analizë gjenomike të ADN-së antike. Ekzaminimi bëri që autorët të konkludonin se dy nuk ishin vetëm binjakë, por binjakë identikë. Gjithashtu, foshnja e tretë, që besohet të jetë rreth 3 muajsh dhe u varros rreth 5 metra nga vendi ku ishin binjakët, ishte ndoshta një kushëri i tyre.
Një aspekt tjetër interesant i gjetjes ishte se binjaku, i cili jetoi për disa javë më shumë se vëllai i tij, u rivarros bashkë me të pas vdekjes së tij, andaj, rihapja e varrit do të ishte kërkuar për “rivarrimin”. Kjo konfirmon një fenomen kulturor-historik të zbuluar rishtazi të hapjes së varreve – diçka që nuk ishte e njohur për periudhën e Paleolitit.
Në varret e vëllezërve u zbuluan 53 rruaza të modeluara nga fildishi i mamutit, të lidhura në gjerdan. Gjithashtu u gjetën tri molusqe të shpuara, të cilat ishin varëse në gjerdan.
Pas analizës kimike të disa elementeve në smaltin e dhëmbëve, përfshirë izotopet si bariumi, karboni dhe azoti, u mësua se binjakët ishin ushqyer me gji. Autorët pohuan se një prej foshnjave vdiq jo shumë kohë pas lindjes, ndërsa vëllai i tij binjak mbijetoi 6-7 javë.
Megjithëse kushëriri i tyre jetoi për tre muaj, “vijat e stresit” në dhëmbët e tij tregojnë se ai ishte dëmtuar nga vështirësitë e të ushqyerit. Kjo ndoshta ishte për shkak se nëna e tij luftonte nga mastiti – një infeksion i dhimbshëm i gjirit.
Sipas autorëve, vdekjet e hershme të foshnjave është ndoshta një reflektim i një faze të dobët të furnizimit me ushqim midis grupit të gjuetarëve Paleolitikë që u vendosën në zonë 30,000 vjet më parë, transmeton KosovaPress.
