Vetmia është një emocion njerëzor që të gjithë e ndjejmë ndonjëherë, por shkencëtarët pohojnë se është më shumë se ndjenja dhe se duhet trajtuar si një sëmundje ngjitëse dhe vdekjeprurëse.

Sipas hulumtimeve , mungesa e kohezionit social konsiderohet më e rrezikshme se pirja e 15 cigareve në ditë dhe më vdekjeprurëse se obeziteti. Prandaj ka kuptim se si vetë ndjenja mund të kthehet në sëmundje fizike.

Njerëzit janë qenie shoqërore, që nuk do të thotë se ne thjesht kënaqemi duke qenë social, por duhet të jemi sepse kjo është një nga mënyrat se si mbijetojmë. Megjithatë, izolimi social mund të shkaktojë dhimbje emocionale dhe psikologjike, dhe stresi merr një dëm fizik.

Vetmia e vazhdueshme, pra që zgjat më shumë se dy javë, shoqërohet me presionin e lartë të gjakut, depresionin, sëmundjet e zemrës dhe goditjet në tru, si dhe sëmundjen e Alzheimerit dhe duket se shkaktohet nga proceset inflamatore që lidhen me sëmundjet kronike, shkruan Prevention.

Sipas një studimi të profesoreshës së psikologjisë Julianne Holt-Lunstad, njerëzit e vetmuar kanë 26% më shumë gjasa të vdesin herët. Për ata që kanë pak ose aspak kontakte sociale, ky numër rritet në 29% dhe rritet në 32% për njerëzit që jetojnë vetëm. Kjo është arsyeja pse Holt-Lunstad beson se ne duhet t’i marrim marrëdhëniet shoqërore aq seriozisht sa të marrim ushqimin, stërvitjen dhe gjithçka tjetër që dimë që ndikon në shëndetin.

 Më të vetmuarit janë njerëzit e moshës së mesme

Nëse e shikojmë vetminë si sëmundje, ajo tashmë është kthyer në një pandemi. Njerëzit po përjetojnë vetminë në rritje sepse jetojnë vetëm, por kjo ndikohet edhe nga zhvillimi i teknologjisë. Doktor Dilip Jeste thotë se njerëzimi ka pësuar ndryshime më dramatikenë tridhjetë vitet e fundit sesa në 2500 vitet e mëparshme.

Sipas një sondazhi me 20,000 njerëz në Shtetet e Bashkuara, vetmia ndikohet shumë edhe nga rrjetet sociale, me më të rrezikuarit nga mosha 30 deri në 60 vjeç. Edhe pse më së shumti janë të zënë me persona të tjerë si fëmijët, partnerët apo prindërit, ndihen të vetmuar sepse nuk kanë kohë për veten e tyre, pra për të kaluar me miqtë dhe për t’u argëtuar.

Megjithatë, vetmia nuk ka të bëjë vetëm me vetminë. Ajo ndikohet edhe nga cilësia e marrëdhënieve tuaja dhe sa më i kënaqur të jeni me to, aq më pak i vetmuar jeni. Profesori i psikiatrisë Steve Cole thotë se  pakënaqësia me marrëdhëniet është më e madhe në moshën e mesme.

Në moshën e mesme, ka edhe ndryshime të mëdha në jetë, si vdekja e prindërve, divorci ose emigracioni i fëmijëve, dhe njerëzit shpesh janë shumë të zënë për t’u përballur siç duhet me emocionet. Sipas doktor Yes, cenueshmëria ndaj vetmisë është në kulmin e saj në vitet ’50. Është gjithashtu një kohë kur njerëzit fillojnë të jenë të vetëdijshëm për vdekshmërinë dhe zhvillohen shumë sëmundje të lidhura me moshën, si artriti, diabeti dhe presioni i lartë i gjakut.

 Vetmia e zgjatur

Profesori i psikiatrisë Cole thotë se njerëzit e moshës së mesme janë më pak të studiuara kur bëhet fjalë për ndikimin e vetmisë në shëndet. Megjithatë, në një analizë të 70 studimeve nga viti 2015, profesori i psikologjisë Holt-Lunstad arriti në përfundimin se njerëzit e moshës së mesme që ishin të vetmuar kishin një rrezik më të lartë të vdekjes nga çfarëdo shkaku sesa ata në grupmoshat e tjera.

Njerëzit e vetmuar priren të pinë më shumë, të hanë më pak shëndetshëm dhe të përfshihen në sjellje të rrezikshme si përdorimi i drogës, ose për t’u ndjerë më mirë ose për të zvogëluar dhimbjen. Holt-Lunstadov arriti në përfundimin se vetmia është veçanërisht e dëmshme për njerëzit e moshës së mesme që jetojnë vetëm, sepse shumica e këtyre njerëzve nuk e vënë shëndetin në plan të parë.

Megjithatë, vetmia në përgjithësi është afatshkurtër dhe mund të korrigjohet, por ata që janë të vetmuar nga dita në ditë janë më pak elastikë dhe shpesh i shohin pasojat.

Profesor Cole shpjegon se ka procese inflamatore në trup që mund të ndikojnë në tru dhe të ndryshojnë sjelljen në një mënyrë që potencialisht i bën njerëzit edhe më të ndjeshëm dhe të tërhequr nga pikëpamja sociale dhe për këtë arsye të prirur për vetminë.

Studiuesit thonë se vetmia kronikeshkakton mosbesim ndaj të tjerëve, paranojë dhe pritje të dhimbjes emocionale. Dhe kur dikush është në një ankth të tillë, gjendja e tij e përgjithshme mund të bëhet e keqe, gjë që vërehet shpesh në sëmundjet mendore.

Nëse problemi nuk zgjidhet, pasojat mund të jenë të tmerrshme dhe shpesh ndodh vetëvrasja, e cila është rritur në grupmoshën 45-65 vjeç në dy dekadat e fundit, sipas Qendrës së SHBA për Parandalimin e Vetëvrasjeve.

Të famshëm gjithashtu ndihen të vetmuar

Ndërsa pasuria dhe një karrierë e suksesshme mund të mbrojnë nga vetmia, këta të famshëm dëshmojnë se nuk është kështu. Përveç kësaj, ekziston ende një stigmë rreth vetmisë që i bën njerëzit që luftojnë me të të ndihen edhe më të izoluar.

Kjo është arsyeja pse shumëkujt mund ta kenë ngushëlluese të dëgjojnë se edhe të famshëm ndihen të vetmuar. Për shembull, aktorja Anne Hathaway pranoi në një intervistë se shpesh ndihej e izoluar dhe se kishte frikë të ishte vetëm.

Aktorja Mindy Kaling tha për BuzzFeed se në të njëzetat kishte frikë të ishte vetëm, ndërsa tani në të dyzetat është më e fokusuar në suksesin profesional prandaj ka më shumë vetëbesim dhe më pak shqetësim. Ajo thotë se do të preferonte të ishte vetëm tani sesa në një marrëdhënie të keqe.

Modelja Cara Delevingne vendosi ta transferojë luftën e saj me ndjenjat në librin e saj të parë , Mirror, Mirror për të ndihmuar të tjerët të luftojnë me ndjenjat e tyre dhe t’i inkurajojë ata të flasin për emocionet dhe dobësitë e tyre. Ajo i tha revistës së modës Elle se ndihej e vetmuar sepse nuk mund të shprehej dhe sepse kishte turp për emocionet e saj.

Këngëtarja Beyoncé gjithashtu ndonjëherë lufton me ndjenjat e vetmisë, dhe më e keqja e saj ishte kur grupi i saj Destiny’s Child u nda. Në ato momente, ajo shpesh kalonte kohë në dhomën e saj dhe nuk dinte më kush dhe cilët ishin miqtë e saj dhe ndjente sikur e gjithë bota e saj ishte shkatërruar, shkruan CBS News.

Dhe këngëtarja Lady Gaga në dokumentarin e saj Gaga: Five Foot Two zbuloi se si ndihej shumë e vetmuar pas performancave të saj, kohë gjatë së cilës ajo kaloi një ndarje të dhimbshme me të fejuarin e saj dhe luftoi me fibromialgjinë që i shkaktoi asaj dhimbje muskulore dhe lodhje.

Për shkak të vetmisë, këngëtarja dhe aktorja Selena Gomezvendosi të përjashtohej nga rrjetet sociale për katër vjet. Ajo luftoi me shëndetin e saj mendor kur mësoi se kishte çrregullim bipolar dhe kuptoi se ishte e vetmuar gjatë rrugës dhe duhej të mendonte me kujdes se cilët ishin miqtë e saj të vërtetë dhe kush po përfitonte prej saj për famë.

 Si të jeni më pak të vetmuar dhe më të lidhur?

Ka mënyra se si mund të ndiheni më pak të vetmuar. Njëra është të kontaktoni miq me të cilët nuk keni dëgjuar për një kohë të gjatë. Mos kini frikë të flisni edhe me të panjohur, sepse edhe 30 sekonda bisedë miqësore mund të ndikojnë pozitivisht në disponimin tuaj.

Përqendrohuni në gjërat që ju bëjnë të ndiheni të lumtur, sado të vogla. Ushtrimet dhe gjumi i mjaftueshëm mund të ndihmojnë sepse ato rregullojnë disponimin tuaj dhe ndikojnë në shëndetin tuaj të përgjithshëm. Ju gjithashtu mund të merrni një kurs kërcimi për të bërë miq të rinj, por edhe për të mësuar diçka të re që është e mirë për trurin tuaj.

Provoni gjithashtu të bëni vullnetarizëm, sepse është treguar se u jep njerëzve një qëllim që rrit vetëvlerësimin e tyre dhe nga ana tjetër i bën njerëzit më pak të vetmuar./FrontOnline/