×
  • Opinione
  • Opinione

    Pendesa e Malit të Zi ilustron më së miri rreziqet e investimeve kineze

    FrontOnline
    11 Maj 2021

    Komisioni Evropian refuzoi muajin e kaluar propozimin e Malit të Zi për ta ndihmuar shtetin e vogël ballkanik në shlyerjen e një huaje prej një miliard dollarësh të marrë nga Kina, për të financuar ndërtimin e autostradës Bar-Bolarë.

    Një zëdhënëse e Komisionit Evropian u shpreh se “Bashkimi Evropian nuk paguan huat e palëve të treta”, duke shtuar se qeveria në Podgoricë ishte e lirë të bënte zgjedhjet e saj në fushën e investimeve.

    Historia nisi në vitin 2014, kur “Exim Bank” nga Kina lëvroi një hua prej 687 milionë eurosh për qeverinë e Malit të Zi për ndërtimin e 41 kilometra rrugë të autostradës Bar-Bolare, me dy për qind interes në vit, teksa shlyerja e huas do të kryhej pjesë-pjesë në 20 vjet.

    Banka kineze u zotua të sigurojë 85 për qind të financimit, ndërsa 15 përqindëshi i mbetur (120 milionë euro) supozohej të sigurohej nga autoritetet lokale. Kontrata për të përfunduar projektet iu dha kompanisë China Communication Construction Company (CCCC) një degë e China Road and Bridge Corporation (CRBC), dhe punimet filluan zyrtarisht në nëntor 2015.

    Duke pasur parasysh terrenin malor të Malit të Zi, ishte e qartë që në fillim se projekti do të ishte shumë i kushtueshëm. Rruga kërkonte 20 ura dhe 16 tunele. Por, kostot e papritura shtesë dhe luhatjet e çmimeve e kanë rritur ndjeshëm barrën financiare të projektit, që tani ka mbërritur në afro një miliard dollarë.

    Kjo është një sfidë serioze për një vend me një PBB prej pak më shumë se 5.5 miliardë dollarë e që u godit rëndë nga recesioni gjatë vitit të kaluar, për shkak të pandemisë. Sipas Bankës Botërore, rënia ekonomike e rriti borxhin publik në 105 për qind të PBB-së të Malit të Zi.

    Autostrada e kushtueshme ka shumë kritikë në radhët e opozitës dhe shoqërisë civile, të cilët vunë në dukje rreziqet e varësisë nga Kina, shpërndarjen e gabuar të burimeve, dhe paqëndrueshmërinë e këtyre investimeve.

    Projekti kinez ka ndjekur një model të njohur, ku kontrata për një projekt infrastrukture i jepet një kompanie kineze, me shumë pak informacion në dispozicion të publikut në lidhje me kushtet dhe efektivitetin e projektit. Kontratat negociohen mbi një bazë dypalëshe, ndërqeveritare, e cila përkeqëson rreziqet e mashtrimit dhe korrupsionit.

    Prania e Kinës në Ballkan, nuk kufizohet vetëm në Malin e Zi. Në dekadën 2010-2020, Kina i shumëfishoi përpjekjet e saj për të rritur profilin e vet në një rajon që vuan nga mungesa e kapitalit dhe investimet në infrastrukturë.

    Strukturat e dobëta shtetërore, nivelet e larta të korrupsionit dhe marrëdhëniet e paqarta me Perëndimin, krijuan një terren pjellor për kompanitë kineze që kanë një mbështetje të fortë diplomatike nga Pekini.

    Investimet në zhvillim e sipër përfshijnë ndërtimin e një ure të financuar nga BE në Peleshac të Kroacisë (me kosto 340 milionë euro), autostradat Pojatë-Prelnë dhe Novi Sad-Rumë (Serbi, 850 milionë dollarë), autostradën Prelinë-Pozhegë (Serbi, 500 milion euro), autostradën Kërçovë-Ohër (Maqedonia e Veriut, 375 milionë euro), dhe autostradën Banja Llukë-Prijedor (Bosnjë Hercegovinë, 297 milion euro).

    Nga Rubrika
    Opinione25 Nëntor 2024
    Shkruan: Ben Blushi 116 vjet më parë, në vitin 1908, aty nga ora 12 paradite, e datës 20 nëntor, që binte e...
    Opinione22 Nëntor 2024
    GJNP ka nxjerrë urdhër-arreste kundër kryeministrit të Izraelit Netanjahu dhe ish-ministrit të Mbrojtjes Gallant. Çfarë do të thotë kjo dhe çfarë pasojash...
    Opinione21 Nëntor 2024
    Nga Hisen Berisha: Kështu veprojnë tradhtarët e të shiturit tek armiqtë e vendit. Në një shtet të konsoliduar me sistem juridik të...
    Të tjera
    Lajme25 Nëntor 2024
    629 mijë euro janë investuar nga Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit për Bibliotekën e Shtimes. Kështu ka bërë të ditur kryeministri...
    Bota/Rajoni25 Nëntor 2024
    Një tragjedi familjare ka ndodhur në Stamboll pasi një 33-vjeçar ka vrarë gjashtë persona, shumica e të afërm, përpara se ti jepte...
    Lajme25 Nëntor 2024
    Kryeministri Albin Kurti ka marr pjesë në ceremoninë e shënimit të 80-vjetorit të Bibliotekës Kombëtare te Kosovës. Në fjalën e tij, Kurti...
    Vip25 Nëntor 2024
    Gjesti dhe Anisa në dhomën e grimit kanë tentuar ta puthin Xhenetën. Kjo pas debatit që shpërthej mes dyshes, transmeton Klankosova.tv. Xheneta...
    Vip25 Nëntor 2024
    Liam Payne tentoi të arratisej nga hoteli i tij duke përdorur ballkonin. Stafi i hotelit e dinte që ai po planifikonte ta...
    Lajme25 Nëntor 2024
    Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka njoftuar nga veriu i vendit se është vendosur gurthemeli i një nënstacioni policor të ri në...

    FrontOnline, © 2024 Të gjitha të drejtat e rezervuara.