Mbi 302 milionë euro kanë arritur dërgesat financiare të diasporës kosovare nga SHBA-të gjatë dekadës së fundit, saktësisht nga viti 2013 deri në vitin 2023, raporton Front Online.
Këto statistika, të cilat i ka publikuar Banka Qendrore e Kosovës (BQK), dëshmojnë që remitencat nga diaspora janë një infuzion i rëndësishëm financiar për ekonominë e vendit.
Përndryshe, vitin e kaluar shuma e përgjithshme e remitencave e dërguar nga diaspora arrinë vlerën prej 1.3 milionë euro, ku me dërgesa financiare prinë Gjermania dhe Zvicra.
Sipas statistikave të BQK-së, gjatë vitit 2023 remitencat nga SHBA-të kanë qenë 29.3 milionë euro, apo për 4.5 milionë euro më pak se në vitin 2022.
Ish-guvernatori i BQK-së: Remitencat sa 1/3 e buxhetit vjetor të Kosovës
Remitencat i ka konsideruar shumë të rëndësishme për zhvillimin ekonomik në Kosovë, ish-guvernatori i Bankës Qendrore të Kosovës, Fehmi Mehmeti.
Ai deklaron se një pjesë e qytetarëve të Kosovcës varen nga të ardhurat e diasporës.
“Remitencat janë të ardhurat që diaspora i sjellin në Kosovë. Remitencat kanë ndikim direkt në zhvillimin ekonomik të Kosovës, sepse një pjesë e konsiderueshme e popullsisë varen nga to”, u shpreh Mehmeti për Front Online.
Rreth gjysmë miliardë € investime amerikane në Kosovë, vitin e kaluar morën tatëpjetën
Mehmeti ka kërkuar që të ketë bashkëpunim më të mirë të Kosovës me shtetet që kanë numër të lartë të kosovarëve.
Një strategji e Qeverisë mund t’i orientojë bashkatdhetarët kah investimet, thotë Mehmeti.
“Është e domosdoshme të ketë një bashkëpunim më të ngushtë me shërbimin diplomatik të Kosovës në shtetet me prezencë të lartë të diasporës kosovare, siç janë Amerika, Austria, Gjermania dhe Zvicra. Sigurisht që investimet e diasporës lidhen edhe me klimën e përgjithshme të të bërit biznes në Kosovë, si dhe defektet në sundim të ligjit. Zhvillimi i një strategjie nga Qeveria e Kosovës mund t’i stimulojë ata t’i orientojnë kah investimet dhe jo vetëm për konsum ditor”, ka deklaruar Mehmeti.
Remitencat sjellin efekte pozitive në ekonominë e vendit, vlerëson Mehmeti.
Ai tregon se nga 3.2 miliardë sa ishte buxheti i shtetit gjatë 2023-tes, 1 miliardë ishte vetëm nga diaspora.
“Në vitin 2023, Kosova pranon mbi €1 miliard euro dërgesa financiare. Ndërsa, buxheti i shtetit për vitin 2023 është rreth €3.2 miliardë. Efektet pozitive te remitencave janë evidente në Kosovë, veçanërisht gjatë sezonit të verës kur numër i madh mërgimtarësh vizitojnë Kosovën, gjë që përkthehet në vëllim më të madh shitjesh për bizneset”.
Ish-Guvernatori i BQK-së, ka përmendur një problem serioz që sipas tij, remitencat ndikohen nga tregjet ndërkombëtare.
“Fakti është se remitencat ndikohen nga tregjet ndërkombëtare, meqë diaspora që i fiton ato jeton kryesisht në vendet perëndimore. Kur tregjet perëndimore goditen në bursa, atëherë përjetimi është i menjëhershëm në ekonominë lokale, sepse remitencat pësojnë ulje”, thotë Mehmeti.
Rexhepi nga shoqata “Miqtë e Amerikës”: Institucionet nuk kanë arritur t’i joshin bashkatdhetarët që të investojnë më shumë në Kosovë
Kryetari i Shoqatës “Miqtë e Amerikës”, Agim Rexhepi, ka treguar arsyen që sipas tij, kanë rënë remitencat nga SHBA në Kosovë.
Rexhepi thotë se pjesërisht fajin e ka Qeveria.
Arsyeja e rënieve të remitencava ka ndodhë sipas Rexhepit, për shkak të krizës ekonomike në aspekt global.
Produktet kosovare po e humbin tregun amerikan, vitin e kaluar eksportet ranë për 30%
“Arsyeja e mos dërgimit aq sa kanë dërguar diaspora në të kaluarën është se ka pasur krizë në aspekt global, pas pandemisë ka pas probleme jo vetëm në SHBA por edhe në Evropë se ka pasur një remie të punësimeve. Bashkatdhetarët tanë kanë filluar të investojnë shumë në SHBA dhe shtetet tjera, institucionet tona nuk kanë arritur t’i joshin sa duhet bashkatdhetarët tanë që të investojnë më shumë në Kosovë”, vlerëson Rexhepi për Front Online.
Remitencat e diasporës pas pavarësisë, mbi 12 miliardë euro
Nga viti 2008 kur edhe Kosova e shpalli pavarësinë e saj deri në vitin 2023, diaspora nga të gjitha vendet ka dërguar hiç më pak se 12 miliardë e 450.6 milionë euro në Kosovë.
Nga 12 miliardë e 450.6 milionë të dërguara, nëpërmjet bankave në Kosovë erdhën 1 miliard e 186.7 milionë euro, 6 miliardë 218.3 milionë euro erdhën nëpërmjet agjencive për transfere dhe 4 miliardë e 45.5 milionë euro të tjera përmes kanaleve tjera të dërgimit.
Vlerë më e lartë e mjeteve u regjistrua në vitin 2023 me 1 miliard e 343.4 milionë euro ndërsa në vitin 2011 evidentohet vlera më e ulët e dërgesave me 492.5 milionë euro.
Remitencat nga Shtetet e Bashkuara të Amerikës në Kosovë
2023 29.3 mil.€
2022 33.8 mil.€
2021 28.9 mil.€
2020 25.6 mil.€
2019 28.2 mil.€
2018 27.0 mil.€
2017 27.8 mil.€
2016 27.4 mil.€
2015 32.1 mil.€
2014 24.9 mil.€
2013 17.4 mil.€
Total: 302.4 milionë euro
* Ky artikull u realizua nga mediumi “Front Online”, për dhe në kuadër projektit të gazetës online Reporteri.net: “Luftimi i dezinformimit dhe propagandës përmes Edukimit Medial për komunitetet joshumicë në Kosovë”, i financuar përmes grantit të Ambasadës Amerikane në Prishtinë. Mendimet, përfundimet dhe konkludimet apo rekomandimet e shprehura këtu janë të Autorit(ëve) dhe jo medoemos pasqyrojnë qëndrimet e Departamentit të Shtetit.
