Ruja Ignatova e quajti veten “Kripto-Mbretëresha” dhe filloi të promovonte monedhën e saj të supozuar të re dixhitale, OneCoin. Ajo arriti të bindë investitorët në mbarë botën që t’i dërgojnë gjithsej 4 miliardë dollarë dhe më pas u zhduk pa lënë gjurmë. Tani FBI-ja është në kërkim të saj.
OneCoin, thonë autoritetet, ishte një mashtrim. Të enjten, FBI e renditi të dytën në listën e 10 kriminelëve më të kërkuar në botë, pak ditë pasi Europol bëri të njëjtën gjë. Njoftimi i byrosë i lëshuar të enjten ofronte një shpërblim 100,000 dollarë për çdo informacion që çonte në arrestimin e zonjës Ignatova.
3 vite më parë, gazetari britanik Jamie Bartlett kaloi muaj të tërë duke hetuar se si e bëri këtë “Kripto-Mbretëresha” dhe u përpoq të zbulonte se ku fshihej.
Më poshtë historia e saj:
Në fillim të qershorit 2016, Ruja Ignjatova (36) mbajti një fjalim në Wembley Arena në Londër para mijëra fansave, e veshur me një fustan të shtrenjtë, të zbukuruar me vathë diamanti. Ajo i tha turmës se OneCoin do të bëhet kriptomonedha më e madhe në botë për të gjithë.
Bitcoin ishte kriptomonedha e parë dhe është ende më e madhja dhe më e njohura, por në atë kohë sapo po hynte në rrjedhën kryesore si koncept. Shumë njerëz donin të përfshiheshin në mundësinë për të tregtuar kriptomonedha.
“OneCoin është vrasësi i Bitcoin. Pas dy vitesh askush nuk do të flasë më për bitcoin”, tha Ruja në Arenë.
Në të gjithë botën, njerëzit kanë investuar tashmë kursimet e tyre në OneCoin me shpresën për t’u bërë pjesë e revolucionit të ri. Dokumentet e publikuara në emisionin e BBC tregojnë se njerëzit shpenzuan pothuajse 30 milionë euro në OneCoin në gjashtë muajt e parë të 2016, dy milionë prej tyre në një javë. Midis gushtit 2014 dhe marsit 2017, më shumë se katër miliardë mbërritën nga dhjetëra vende – nga Pakistani, Brazili dhe Hong Kongu në Norvegji, Kanada dhe Jemen, madje edhe Palestinë.
Por kishte diçka të rëndësishme që investitorët nuk e dinin dhe për të kuptuar është e nevojshme të dihet se si funksionon kriptomonedha, gjë që nuk është e lehtë. Por së pari ju duhet të kuptoni se paratë janë të vlefshme vetëm sepse njerëzit mendojnë se janë. Pavarësisht nëse banka lëshon kartëmonedha apo predha, parimi është i njëjtë – funksionon vetëm kur të gjithë besojnë në të.
Bullgaria?
Ruja donte ta shiste këtë ide te masat dhe të bënte para. Por diçka shkoi keq. Në fillim të tetorit 2016, katër muaj pas fjalimit të Rujës në Londër, shërbimi i punësimit thirri ekspertin e blockchain Björn Bjerk me një ofertë të pazakontë. Një startup i kriptomonedhave nga Bullgaria po kërkonte një CTO, duke i ofruar atij një banesë, një makinë dhe një pagë vjetore prej 250,000 £.
“Po mendoja se cili do të jetë biznesi im atje dhe mendova se ata kanë nevojë fillimisht për një blockchain, sepse nuk e kanë për momentin. Por ishte një kompani kriptomonedhash”, thotë Bjerk.
Ishte një kompani kriptomonedhash dhe kishte kohë që funksiononte pa blockchain, prandaj kishin nevojë për Bjerka. Ai e pyeti se çfarë kompanie ishte dhe kur i thanë se ishte OneCoin, ai e refuzoi punën.
Jen McAdam, është një nga ato që investuan në kriptomonedhën e Rujës. Ajo investoi 10,000 euro dhe bindi miqtë dhe familjen që të investojnë gjithsej 250,000. Ajo shikoi faqen e internetit të OneCoin, duke parë rritjen e vlerës së saj dhe udhëtimet e planifikuara dhe udhëtimet për blerje. Megjithatë, në fund të vitit, një burrë i panjohur e telefonoi atë në internet, duke i thënë se ai ishte një dashamirës që kishte studiuar OneCoin dhe donte të fliste me investitorët.
Ai i panjohur ishte Timothy Curry, një entuziast i Bitcoin dhe aktivist i kriptomonedhave. Ai beson se OneCoin do t’i sjellë diskreditimin e kriptomonedhave dhe i tha McAdamit se ishte një mashtrim dhe ai mund ta provonte atë.
Ai e prezantoi McAdamovën me Bjerk, i cili i shpjegoi asaj se kompania e Rujës nuk kishte një blockchain. Pasi studioi prezantimin e tij, McAdam filloi të pyeste drejtuesit e grupit të saj OneCoin në lidhje me blockchain. Në fillim asaj iu tha se nuk duhet të dinte asgjë për këtë, por ndërsa këmbënguli ajo mori një postë zanore në prill 2017.
:OK Jenn… ata nuk duan ta zbulojnë atë informacion në mënyrë që diçka të mos shkojë keq me vendin ku mbahet blockchain. Plus, si aplikacion nuk ka nevojë për një server pas tij. Është teknologjia jonë blockchain, serveri SQL me një bazë të dhënash”, i thanë ata.
Falë Curry dhe Bjerk, McAdam e dinte se një bazë të dhënash standarde të serverit SQL nuk ishte baza për një kriptomonedhë të vërtetë, sepse menaxheri i bazës së të dhënave thjesht mund të hynte dhe ta ndryshonte atë sipas dëshirës.
“Unë rashë në dysheme”, tha McAdams. Përfundimi i pashmangshëm ishte se numrat që rriteshin në faqen e OneCoin ishin të pakuptimtë. Ajo së bashku me miqtë dhe familjen e saj hodhën një çerek milion euro.
U zhduk rrugës për në Lisbonë
Ndërkohë, Ruja vazhdonte të udhëtonte nëpër botë duke “shitur mjegullën”, me shpresën për të tërhequr investitorë të rinj. OneCoin po rritej me shpejtësi dhe ajo sapo kishte filluar të shpenzonte pasurinë e saj të sapogjetur. Ruja filloi të blejë prona të paluajtshme në Sofje dhe në resortin Sozopol të Detit të Zi, me vlerë disa milionë dollarë. Ajo organizoi festa në jahtin e saj luksoz “Davina” dhe një herë në korrik të 2017-ës, në një event të tillë këndoi ylli i popit amerikan Bibi Rex.
Megjithatë, ndërsa kompania e saj vazhdoi të vononte shkëmbimin e premtuar prej kohësh që do ta kthente OneCoin në para, investitorët u bënë gjithnjë e më të shqetësuar. Ruja duhej t’u shpjegonte gjithçka në një takim të madh në Lisbonë, në tetor 2017. E njohur për përpikmërinë e saj, Ruja nuk u paraqit.
:Ajo ishte në rrugën e saj. Askush nuk e di pse ajo nuk arriti”, kujton një nga pjesëmarrësit e takimit.
Pasuan thirrje dhe mesazhe paniku dhe pasi kontaktuan zyrën qendrore në Sofje, zbuluan se as ata nuk dinin asgjë. Ruja ka ikur. Disa kishin frikë se ajo ishte rrëmbyer apo edhe vrarë, por Ruja në fakt kishte kaluar në ilegalitet.
Dokumentet e FBI-së të paraqitura në gjykatë në fillim të këtij viti thonë se Ruja hipi në një fluturim të Ryanair nga Sofja në Athinë më 25 tetor 2017, dy javë pasi ajo nuk u paraqit në një tubim në Lisbonë dhe më pas u zhduk plotësisht “nga radari”. Kjo ishte hera e fundit që dikush dëgjoi apo pa Rujën.
Është e vështirë të thuhet se sa para janë investuar në OneCoin. Dokumentet e parë nga BBC tregojnë se midis gushtit 2014 dhe marsit 2017, janë investuar rreth katër miliardë euro, por disa besojnë se mund të jetë deri në 15 miliardë.
George Catt, producent i podcast-it “The Missing Cryptoqueen” vendosi të ndiqte paratë. Oliver Bulog, një ekspert i “moneyland” – një botë paralele në hije ku kriminelët dhe super të pasurit fshehin pasurinë e tyre – shpjegon se nuk është aq e lehtë të gjurmosh paratë, sepse kriminelët i strukturojnë kompanitë dhe llogaritë e tyre bankare në atë mënyrë që duket sikur pasuritë e tyre janë zhdukur.
“Ekziston akoma. Mund të përdoret për të blerë gjëra, ndikim politik, shtëpi të bukura dhe jahte. Por kur duhet të kërkosh dikë – janë të padukshëm”, thekson Bulog.
Dhe struktura korporative e OneCoin është shumë komplekse. Për shembull, Ruja bleu një pronë të madhe në qendër të Sofjes. Teknikisht është në pronësi të kompanisë “Van properti”, e cila është në pronësi të shoqërisë “Risk ltd”. “Risk” ishte në pronësi të Rujës, por pronësia iu kalua panamezëve të paidentifikuar, por gjithsesi menaxhohej nga një kompani tjetër e quajtur “Peragon”, në pronësi të kompanisë “Artefiks”, e cila është në pronësi të nënës së Rujës, Veskës. Në vitin 2017, pronësia e “Artefiks” iu shit një personi të panjohur.
Në një ekonomi globale të lidhur, asetet thjesht mund të zhduken dhe ju përfundoni duke ndjekur hijet, dhe siç përfundon BBC, kur keni të bëni me një mashtrim “të rëndë” shumë miliardë eurosh, nuk është e pazakontë që grupet “hije” të shfaqen. .
Është interesante se biznesi i OneCoin vazhdoi dhe u mor nga vëllai i Ruya, Konstantin Ignatov pas zhdukjes së saj. Departamenti Amerikan i Drejtësisë pretendon se ka prova për një lidhje midis Ignatov dhe “aktorëve të rëndësishëm në krimin e organizuar të Evropës Lindore”. Ai u arrestua në Los Angeles në fillim të marsit 2019, kur donte të kthehej në Bullgari pas një mitingu lidhur me OneCoin.
Gjatë hipjes ai u arrestua nga agjentët e FBI-së dhe u akuzua për mashtrim në lidhje me OneCoin. Në të njëjtën kohë, autoritetet amerikane e akuzuan Rujën në mungesë për mashtrim dhe pastrim parash. Është interesante se edhe pas gjithçkaje, OneCoin vazhdoi të funksionojë dhe njerëzit vazhduan të investojnë në të./FrontOnline/
