×
  • Bota/Rajoni
  • Bota/Rajoni

    Borë e kuqe në Alpet Franceze – çka po e shkakton këtë fenomen natyror

    FrontOnline
    31 Korrik 2021

    Ishte tronditëse dhe e turpshme të hasësh një pamje të tillë në një shpat mali të qetë.

    Nëse ecni mjaft lart në Alpet Franceze gjatë pranverës së vonë dhe verës së hershme, ka shumë të ngjarë që do të hasni në disa copa dëbore mjaft të çuditshme midis gurëve gëlqerorë gri dhe grumbujve të vegjetacionit të rrëzuar. Kjo borë nuk është e bardhë, por e kuqe e gjakut.

    Ky fenomen specifik, i njohur gjithashtu si bora e përgjakshme, është rezultat i një mekanizmi mbrojtës të prodhuar nga algat mikroskopike që rriten në dëborën alpine. Si rregull, këto mikroalga kanë një ngjyrë të gjelbër sepse përmbajnë klorofil, një familje pigmentesh të prodhuara nga shumica e bimëve për të qenë në gjendje të thithin energji nga rrezet e diellit.

    Sidoqoftë, kur algat e borës rriten me fryt dhe ekspozohen ndaj rrezeve të forta të diellit, ato krijojnë molekula të pigmentit të kuq të njohur si karotenoide, të cilat veprojnë si një mburojë dielli për të mbrojtur klorofilin e tyre, raporton bbc.

    Megjithëse algat e dëborës së kuqe ishin të njohura për një kohë të gjatë, një libër nga 1819 përmend se ato u zbuluan gjatë një ekspedite në Arktik në 1818, dhe misteret që shkencëtarët po përpiqen të zbulojnë janë ende të gërshetuar rreth tyre.

    Dy vjet më parë, botanistët nga Universiteti Charles në Pragë identifikuan një gjini krejtësisht të re të mikroalgave, e cila është përgjegjëse për shfaqjen e borës së kuqe dhe portokalli në pjesë të ndryshme të botës, të cilën ata e quajtën Sanguin sipas ngjyrës së kuqe të gjakut që prodhojnë. Shkencëtarët kanë gjetur forma të algave Sanguin që krijojnë borë të kuqe në Evropë, Amerikën e Veriut, Amerikën e Jugut dhe të dy rajonet polare. Një specie e Sanguin që shkakton dëborë të pazakontë portokalli është gjetur gjithashtu në Svalbard.

    Nuk është lloji i vetëm i mikroalgave përgjegjës për borën e kuqe. Disa lloje të tjera, të tilla si alga Chlamydomonas nivalis dhe algat që rriten pranë kolonive të pinguinëve të Antarktidës, të quajtura Chloromonas polyptera, gjithashtu prodhojnë pigmente për të krijuar ngjyrë borë të kuqe dhe rozë.

    Njoftimet nga KEDS për punimet në rrjet, vendet që do të mbesin pa rrymë
    Nga Rubrika
    Bota/Rajoni26 Prill 2024
    Shtetet e Bashkuara do t’i ofrojnë Ukrainës raketa “Patriot” shtesë për sistemet e saj të mbrojtjes ajrore, si pjesë e një pakete...
    Bota/Rajoni26 Prill 2024
    Përdorimi i rrjeteve kompjuterike nga një masë e madhe, në Shqipëri ka bërë që të rriten edhe rastet kur po abuzohet me...
    Bota/Rajoni26 Prill 2024
    Videoja e një vajze të vogël që imiton ulërimën e luanit është bërë virale në rrjete sociale. Riley Kay Scott ka impresionuar...
    Të tjera
    Lajme26 Prill 2024
    Qëndrimin e tij në Berlin, Kryeministri i Republikës së Kosovës, Albin Kurti e përmbylli me një takim bilateral me ministren e Punëve...
    Lajme26 Prill 2024
    Sipas ish-diplomatit Blerim Canaj, Kurti nuk po besohet më nga presidentët amerikan dhe francez, Jode Biden dhe Emmanuel Macron. Shkaku i këtij...
    Lajme26 Prill 2024
    Përpos  punës dhe angazhimeve të vazhdueshme në ruajtjen e rendit publik dhe parandalimin e veprave penale, Stacioni Policor në Prizren, është duke...
    Lajme26 Prill 2024
    Komandanti i Forcës së Sigurisë së Kosovës, Gjenerallejtënant Bashkim Jashari mori pjesë në takimin virtual, të 21-tin me radhë të Grupit të...
    Bota/Rajoni26 Prill 2024
    BE-ja tha të premten se do të jap 68 milionë euro shtesë për të ofruar ndihmën e nevojshme për palestinezët në Gaza,...
    Kronika26 Prill 2024
    Policia e Kosovës, gjegjësisht Njësia e Trafikut Rajonal në kuadër të Drejtorisë Rajonale në Mitrovicën e Jugut, ka hasur sot kundërvajtësin (shoferin)...

    FrontOnline, © 2024 Të gjitha të drejtat e rezervuara.