×
  • Bota/Rajoni
  • Bota/Rajoni

    Borë e kuqe në Alpet Franceze – çka po e shkakton këtë fenomen natyror

    FrontOnline
    31 Korrik 2021

    Ishte tronditëse dhe e turpshme të hasësh një pamje të tillë në një shpat mali të qetë.

    Nëse ecni mjaft lart në Alpet Franceze gjatë pranverës së vonë dhe verës së hershme, ka shumë të ngjarë që do të hasni në disa copa dëbore mjaft të çuditshme midis gurëve gëlqerorë gri dhe grumbujve të vegjetacionit të rrëzuar. Kjo borë nuk është e bardhë, por e kuqe e gjakut.

    Ky fenomen specifik, i njohur gjithashtu si bora e përgjakshme, është rezultat i një mekanizmi mbrojtës të prodhuar nga algat mikroskopike që rriten në dëborën alpine. Si rregull, këto mikroalga kanë një ngjyrë të gjelbër sepse përmbajnë klorofil, një familje pigmentesh të prodhuara nga shumica e bimëve për të qenë në gjendje të thithin energji nga rrezet e diellit.

    Sidoqoftë, kur algat e borës rriten me fryt dhe ekspozohen ndaj rrezeve të forta të diellit, ato krijojnë molekula të pigmentit të kuq të njohur si karotenoide, të cilat veprojnë si një mburojë dielli për të mbrojtur klorofilin e tyre, raporton bbc.

    Megjithëse algat e dëborës së kuqe ishin të njohura për një kohë të gjatë, një libër nga 1819 përmend se ato u zbuluan gjatë një ekspedite në Arktik në 1818, dhe misteret që shkencëtarët po përpiqen të zbulojnë janë ende të gërshetuar rreth tyre.

    Dy vjet më parë, botanistët nga Universiteti Charles në Pragë identifikuan një gjini krejtësisht të re të mikroalgave, e cila është përgjegjëse për shfaqjen e borës së kuqe dhe portokalli në pjesë të ndryshme të botës, të cilën ata e quajtën Sanguin sipas ngjyrës së kuqe të gjakut që prodhojnë. Shkencëtarët kanë gjetur forma të algave Sanguin që krijojnë borë të kuqe në Evropë, Amerikën e Veriut, Amerikën e Jugut dhe të dy rajonet polare. Një specie e Sanguin që shkakton dëborë të pazakontë portokalli është gjetur gjithashtu në Svalbard.

    Nuk është lloji i vetëm i mikroalgave përgjegjës për borën e kuqe. Disa lloje të tjera, të tilla si alga Chlamydomonas nivalis dhe algat që rriten pranë kolonive të pinguinëve të Antarktidës, të quajtura Chloromonas polyptera, gjithashtu prodhojnë pigmente për të krijuar ngjyrë borë të kuqe dhe rozë.

    Kurtishaj: Presim që Shqipëria do të jetë top destinacion turistik edhe për 2023, jo veç për patriotizëm
    Nga Rubrika
    Bota/Rajoni07 Maj 2024
    Ditën e sotme (7 maj), kryeministri i Shqipërisë Edi Rama do të mbajë një mbledhje të jashtëzakonshme me ministrat e qeverisë dhe...
    Bota/Rajoni07 Maj 2024
    Në Shqipëri moti do të jetë me kthjellime dhe vranësira mesatare deri të dendura, reshje lokale në zonën qëndrore. Era do të...
    Bota/Rajoni06 Maj 2024
    Një ngjarja e rëndë ka ndodhur në Shkodër. Dyshohet se një grua bashkë me tre fëmijet e saj, janë hedhur në ujërat...
    Të tjera
    Lajme07 Maj 2024
    I deleguari i Bashkimit Evropian për dialogun, Miroslav Lajçak, ka potencuar ditë më parë se në vitin 2020 Kosova dhe Serbia kanë...
    Bota/Rajoni07 Maj 2024
    Në Shqipëri moti do të jetë me kthjellime dhe vranësira mesatare deri të dendura, reshje lokale në zonën qëndrore. Era do të...
    Lajme07 Maj 2024
    Organizatat EcoZ, Riverwatch dhe Save the Blue Heart of Europe organizojnë sot një aktivitet në mbrojtje të mjedisit dhe habitatit natyror në...
    Lajme07 Maj 2024
    Agjencia e Statistikave të Kosovës do të mbajë konferencën e radhës lidhur me ecurinë e procesit të regjistrimit të popullsisë. Konferenca do...
    Lajme07 Maj 2024
    Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, ka publikuar disa të dhëna lidhur me vrasjet në Kosovë nga viti 2021 deri në vitin 2024,...
    Lajme07 Maj 2024
    Sot në Strasburg pritet të takohen zëvendësministrat e jashtëm të vendeve anëtare të Këshillit të Evropës. Sipas njoftimit në faqen e Këshillit...

    FrontOnline, © 2024 Të gjitha të drejtat e rezervuara.