26 organizata të shoqërisë civile kërkojnë nga Presidenca e Kosovës, Kuvendi i Kosovës dhe Qeveria e Kosovës (Ministria e Arsimit dhe Shkencës dhe Ministria e Punëve të Jashtme dhe Diasporës) që të reagojnë për:
Keqprezantimin e shqiptarëve dhe të Kosovës nëpër tekstet alternative gjithëballkanike të historisë
Në vitin 1999 OJQ «Center for Democracy and Reconciliation in Southeast Europe» (CDRSEE) me seli në Selanik, inicoi projektin e vet më të rëndësishëm «Joint History Project» (Projekti i Historisë së Përbashkët), në mënyrë që mësimdhënësve të historisë në Ballkan t’u ofronin materiale që përmbanin shumë këndvështrime për të njëjtën ngjarje. Projekti synonte jo vetëm të rishikonte mësimdhënien etnocentrike të historisë, por edhe t’i nxiste mendimin kritik e debatin, ta promovonte diversitetin e t’i pranonte si vuajtjet ashtu edhe arritjet e përbashkëta të popujve ballkanikë.
Për këtë CDRSEE angazhoi historianë nga i gjithë rajoni dhe projekti rezultoi me hartimin e gjashtë vëllimeve, duke nisur me historinë mesjetare të Ballkanit për të ardhur në ditët e sotme. Vëllimet titullohen 1. Perandoria Osmane; 2. Kombet dhe Shtetet në Europën Juglindore; 3. Luftërat Ballkanike; 4. Lufta e Dytë Botërore; 5. Lufta e Ftohtë (1944-1990), dhe 6. Luftërat, Ndarjet dhe Integrimi (1990-2008). Gjatë hartimit të këtyre teksteve, CDRSEE mbajti marrëdhënie të afërta pune me të gjitha ministritë e arsimit në rajon dhe gëzoi mbështetjen nga gjithsej 25 donatorë ndërkombëtarë, duke përfshirë BE-në. Të gjashtë vëllimet u përkthyen nga origjinali anglisht në dhjetë gjuhë (nëntë ballkanike dhe japonisht) e u promovuan në shumë prej kryeqyteteve rajonale, përfshirë edhe Prishtinën më 2018.
Ne organizatat e shoqërive civile në Kosovë jemi shumë të shqetësuara që në këto vëllime të CDRSEE-së shumë ngjarje tejet të rëndësishme të historisë së Kosovës nuk figurojnë fare. Në anën tjetër, shumë nga ngjarjet paraqiten në mënyrë sipërfaqësore, jokorrekte, të pasaktë, të njëanshme, e nganjëherë edhe ofenduese, sa ndonjëherë të krijohet përshtypja se disa nga pjesët për shqiptarët dhe Kosovën do t’i kenë hartuar historianë të indoktrinuar me nacionalizëm serb. Mënyra si paraqitet historia e Kosovës në këto publikime nuk i kontribuon aspak misionit të pretenduar të CDRSEE-së për tejkalimin e trashëgimisë së dhimbshme të të kaluarës dhe pajtimin afatgjatë mes popujve ballkanikë dhe se mënyra e prezantimit të historisë së Kosovës duhet të ndryshojë urgjentisht.
Prandaj, duke pasur parasysh këto që u thanë më sipër, kërkojmë nga Presidenca e Kosovës, Kuvendi i Kosovës dhe Qeveria e Kosovës (Ministria e Arsimit dhe Shkencës dhe Ministria e Punëve të Jashtme dhe Diasporës) që urgjentisht të reagojnë për këtë keqprezantim të shqiptarëve në përgjithësi, e të Kosovës në veçanti:
– duke ndaluar përdorimin e këtyre teksteve alternative gjithëballkanike të historisë nëpër shkollat fillore e të mesme në Kosovë; si dhe
– duke kërkuar nga botuesi CDRSEE që të ndryshojë keqprezantimin e shqiptarëve dhe të Kosovës nëpër këto tekste alternative gjithëballkanike të historisë.
OJQ-të:
ADMOVERE
CEL KOSOVA
CHwB (Cultural Heritage without Borders)
CPC (Qendra për Kurajo Politike)
ÇOHU (Organizata për Demokraci, Antikorrupsion dhe Dinjitet)
DEBATE CENTER
EC MA NDRYSHE
EKW
ETEA
FOL
GERMIN
INTEGRA
INPO
KADC (Kosovo Advocacy and Development Centre)
KCSF (Kosovo Civil Society Foundation)
KFOS (Kosovo Foundation for Open Society)
KGVK (Komiteti i Grave të Verbëra të Kosovës)
KAF (Kosovo Architecture Foundation)
LET’S DO IT KOSOVA
ORCA (Organizata për Rritjen e Cilësisë në Arsim)
POLIS
Qendra Kosovare për Studime Gjinore
QKSS (Qendra Kosovare për Studime të Sigurisë)
RrGK (Rrjeti i Grave të Kosovës)
Shoqata e Intelektualëve të Pavarur – Deçan
YIHR Kosova (Youth Initiative for Human Rights)