Statusi i neutralitetit të Zvicrës së shpejti mund të përballet me provën më të madhe në dekada. Ministria e Mbrojtjes e Zvicrës po i afrohet forcave ushtarake perëndimore në përgjigje të pushtimit rus të Ukrainës. Ministria Zvicerane e Mbrojtjes është duke përpiluar një raport mbi opsionet e sigurisë që përfshijnë stërvitje të përbashkëta ushtarake me anëtarët e NATO-s dhe dërgesa municionesh, tha për Reuters  Paelvi Pulli, kreu i politikës së sigurisë në Ministrinë e Mbrojtjes zvicerane .

Detajet që po diskutohen në qeverinë zvicerane nuk janë bërë të ditura. “Mund të ketë ndryshime në mënyrën se si interpretohet neutraliteti”, tha Pulli në një intervistë javën e kaluar. Ministrja e Mbrojtjes Viola Amherd, e cila është në një udhëtim në Uashington, tha se Zvicra duhet të punojë më ngushtë me aleancën ushtarake të udhëhequr nga SHBA, por jo t’i bashkohet asaj, raportojnë mediat zvicerane.

Neutraliteti, i cili e mbajti Zvicrën jashtë të dy luftërave botërore gjatë shekullit të 20-të, nuk ishte qëllim në vetvete, por synonte rritjen e sigurisë zvicerane, tha Pulli. Opsionet e tjera përfshijnë takime të rregullta të nivelit të lartë midis komandantëve dhe politikanëve zviceranë dhe NATO-s, tha ajo.

Rreth anëtarësimit në NATO

Një afrim i tillë me aleancën do të shënonte një largim nga një traditë e kultivuar me kujdes për të mos mbajtur anën, për të cilën mbështetësit e saj thonë se e ka ndihmuar Zvicrën të përparojë në mënyrë paqësore dhe të mbajë një rol të veçantë ndërmjetësues, përfshirë gjatë konfliktit të Perëndimit me Bashkimin Sovjetik.

Ideja e anëtarësimit të plotë në NATO është diskutuar, por ndërsa Suedia dhe Finlanda, vende që kanë gjithashtu një histori neutraliteti, janë në prag të anëtarësimit, Pulli tha se raporti nuk ka gjasa të rekomandojë marrjen e hapit.

Raporti duhet të kompletohet deri në fund të shtatorit, kur do të shkojë për shqyrtim në qeverinë zvicerane.

Ministria e Mbrojtjes do të kontribuojë gjithashtu në një studim më të gjerë që po përgatitet nga Ministria e Punëve të Jashtme. Projekti do të shikojë miratimin e sanksioneve, eksportin e armëve, municioneve dhe një marrëdhënie me NATO-n nga një perspektivë neutraliteti, tha ministria e jashtme.

Zvicra nuk ka luftuar në luftën ndërkombëtare që nga viti 1815, kur miratoi neutralitetin në Kongresin e Vjenës, i cili i dha fund Luftërave Revolucionare Franceze. Konventa e Hagës e vitit 1907 parashikon që Zvicra nuk do të marrë pjesë në konfliktet e armatosura ndërkombëtare, nuk do të favorizojë palët ndërluftuese duke i ndihmuar me trupat ose armët e saj dhe as nuk do t’ua vërë në dispozicion territorin e saj.

Neutraliteti, i sanksionuar në kushtetutë, i lejon Zvicrës të drejtën për vetëmbrojtje dhe aftësinë për të interpretuar aspektet politike të konceptit që nuk mbulohen nga përkufizimi ligjor.

“Ka shumë shqetësime që Zvicra nuk mund ta ndihmojë më Ukrainën”

Koncepti u ndryshua për herë të fundit në fillim të viteve 1990 pas rënies së Bashkimit Sovjetik, për të lejuar një politikë të jashtme të bazuar në bashkëpunimin me vendet e tjera në fusha të tilla si ndihma humanitare dhe ndihma në fatkeqësi.

Megjithatë, konflikti në Ukrainë ka ringjallur debatin mbi neutralitetin zviceran, i cili tani është fokusuar në vendimet e qeverisë për të vendosur sanksione ndaj Rusisë, por për të mos lejuar eksportin e municioneve zvicerane nga palët e treta në Ukrainë.

“Ka shumë shqetësim që Zvicra nuk mund të kontribuojë më për të ndihmuar Ukrainën,” tha Pulli.

Presidenti zviceran Ignazio Cassis përjashtoi mundësinë e dërgesave të armëve për vendet e treta në mbështetje të Ukrainës, por – ndoshta duke treguar një pikëpamje më të gjerë për këtë çështje – tha gjithashtu se neutraliteti nuk ishte “dogmë” dhe se dështimi për t’iu përgjigjur sanksioneve “do të ndihmonte agresorin”.

Zvicra tashmë ka disa lidhje me NATO-n dhe vitin e kaluar vendosi të blejë avionë luftarakë amerikanë me shumë funksione të gjeneratës së pestë Lockheed Martin F-35A të teknologjisë së fundit, të cilët po blihen ose përdoren tashmë nga disa anëtarë të NATO-s. “Zvicra nuk mund të bashkohet me asnjë aleancë për shkak të neutralitetit. Por ne mund të punojmë së bashku dhe sistemet që blejmë janë një bazë e mirë për këtë,” i tha ministri Amherd shërbimit të medias publike zvicerane.

Masat në shqyrtim do të ishin një hap i rëndësishëm më afër NATO-s për një vend që nuk u bashkua me Kombet e Bashkuara deri në vitin 2002 dhe që prodhon shumë nga armët e veta./FrontOnline/