Janë 31 femra nga Filipinet që kanë bërë kërkesë për leje qëndrim në Kosovë vetëm për 3 muaj, përkatësisht gjatë periudhës prill-qershor 2024, prej të cilave 30 kërkesën e kanë bërë për punë, përderisa vetëm 1 për bashkim familjar, raporton portali Front Online.
Ndërsa Ministria e Punëve të Brendshme e Kosovës (MPB) i ka aprovuar 20 lejeqëndrimet të përkohshme për femrat filipinase, të gjitha për arsye të punësimit në Kosovë.
Burimet të portalit “FrontOnline” thonë se femrat filipinase viteve të fundit po angazhohen si dado nga familjet e pasura kosovare.
Psikologët dhe sociologët japin arsyet se pse është bërë trend në Kosovë angazhimi i dadove nga shtetet e huaja, kryesisht nga Filipinet.
Psikologu Kastrati: Mbikëqyrja e një fëmije nga një shtetas i huaj përbën alarm institucional e shoqëror
Psikologu Rron Kastrati thotë mbikëqyrja e një fëmije nga një shtetas i huaj përbën alarm institucional e shoqëror.
“Ne po uja hapim dyert ballë hapur duke ju dhënë mundësi shtetasve të huaj të ofrojnë shërbime edukative-kujdesëse ndaj fëmijëve tanë. Kjo për mua përbën alarm jo vetëm institucional, por edhe shoqëror”, thotë ai për Front Online.
Psikologu thotë se edukimi që në fëmijëri nga një dado e huaj për fëmijët krijon probleme në natyrën psikologjike e sociale.
“Duhet t’i sinjalizojmë institucionet se kjo nuk është e mirë për fëmijët tanë sepse mund ta ndryshojë gjithë zhvillimin socio-kulturorë, duke krijuar probleme në natyrën psikologjike e sociale. Këto punësime duhet të jetë të monitoruara dhe të hetohen nga profesionistët e përgjegjësit nga organet e rendit”.
Sipas tij, trendi në rritje do të krijojë vështirësi kulturore e psikologjike për familjet kosovare.
Tutje, Kastrati thotë për Front Online se dadot e punësuara duhet të jenë të kualifikuara.
“Komunikimi me një fëmijë me një gjuhë tjetër prodhon probleme komunikative dhe zhvillimore të një fëmije. Dadot duhet të jenë të kualifikuara, si shtet nuk jemi kundër avancimeve e punësimeve nga shtetet e huaja, por ky trend në rritje mund të krijojë vështirësi kulturore-psikologjike”, tha Kastrati.
Sociologia Ademi: Familjet e shtresës së lartë po i paraprijnë trendit të ri për punësimin si dado shtetaset e huaja
Sociologia Makfire Ademi thotë për Front Online se trendit të ri në Kosovë ku shtetasit e huaj po përkujdesen për fëmijët kosovar po i paraprijnë familjet e shtresës së lartë.
Ajo thotë se ndikimi i shtetaseve të huaj në socializimin e fëmijëve është diskutabile.
“ Kryesisht këtij trendi po i paraprijnë familjet e shtresës së lartë, në shtëpitë e të cilëve kujdestaret e fëmijëve po qëndrojnë 24\7. Se si ndikojnë shtetaset e huaja në mirëqenien dhe socializimin e fëmijëve është diskutabile”, vlerësoi ajo.
Kjo është arsyeja që sipas sociologes prindërve kosovar po ju duket e arsyeshme që fëmija i tyre të edukohet nga një shtetase e huaj.
“Disa prindër po e shohin të arsyeshme ku sipas tyre këto kujdestare janë më të mirat për kujdesin e fëmijëve të tyre, kanë një plan ushqimor ditor më të shëndetshëm, larg fast-food e po ashtu larg ushqimeve tradicionale të vendit tonë”.
Ademi thotë se fëmijët tashmë më shumë po komunikojnë gjuhën angleze se sa në shqip.
“Një indikator i rëndësishëm në procesin e socializimit të fëmijëve padyshim është mësimi i gjuhës amë, por duke ditur që këta fëmijë nën kujdesin e dadove të tyre një periudhë të gjatë, ata po mësojnë dhe po komunikojnë në gjuhën angleze dhe jo në gjuhën shqipe”, përfundoi Ademi./FrontOnline/
