NASA do të kryejë një arritje të paprecedentë – me 24,000 km / orë do të nisë anijen e saj drejt asteroidit në një mision testimi, në të cilin do të përpiqet të ndryshojë trajektoren e saj në rast se njerëzimi ndonjëherë ka nevojë për mbrojtje nga një goditje e mundshme asteroidi, e cila do të fshinte jetën në Tokë.

Si një skenar për një film fantastiko-shkencor

Megjithëse tingëllon si një skenar për një film fantastiko-shkencor të Hollivudit, DART i NASA-s (Testi i Ridrejtimit të Dyfishtë të Asteroidit) do të ngrihet në raketën Falcon 9 të SpaceX nga baza hapësinore Vandenberg në Kaliforni.

“Të gjitha sistemet dhe moti duken të mira për lançimin sonte të Falcon 9”, shkroi kompania e Musk në Twitter. Qëllimi i misionit është të ndryshojë pak trajektoren e Dimorphos, një satelit i vogël rreth 160 metra në madhësi (si një fushë futbolli) që rrotullohet rreth asteroidit shumë më të madh Didymos. Të dy rrotullohen rreth Diellit.

Ndikimi, pas nisjes në nëntor, duhet të ndodhë ndërmjet 26 shtatorit dhe 1 tetorit 2022, kur sistemi binar asteroid është 11 milionë kilometra larg Tokës, që është pothuajse pika më e afërt deri më tani. Anija kozmike DART do të përplaset më pas në Dimorphos në një përpjekje për të ndryshuar trajektoren e asteroidit dhe përplasja do të regjistrohet nga LICIACube, një satelit i agjencisë italiane të hapësirës.

Projekti kap vlerën e 330 milionë dollarëve

Dimorphos aktualisht ka nevojë për 11 orë e 55 minuta për të rrotulluar asteroidin e madh dhe shkencëtarët shpresojnë të zvogëlojnë orbitën e tij me dhjetë minuta.

“Është një ndryshim shumë i vogël, por me kusht që të zbulojmë një asteroid potencialisht të rrezikshëm në Tokë mjaft shpejt, mund të jetë mjaft e mjaftueshme që ne të ndryshojmë drejtimin e tij”, shpjegoi Tom Statler.

“Ne po përpiqemi të kuptojmë se si të zmbrapsim me sukses një kërcënim të mundshëm”, tha shkencëtari i NASA-s Thomas Zuburchen për projektin prej 330 milionë dollarësh, duke shtuar se për herë të parë, njerëzimi do të ndërhyjë në kërcimin gravitacional të sistemit diellor.

Ai theksoi se asteroidët e përmendur nuk paraqesin asnjë kërcënim për planetin tonë. Bëhet fjalë për trupa hapësinorë të njohur si Objekte Pranë Tokës (NEO), asteroidë dhe kometa që i afrohen Tokës brenda një rrezeje prej 48 kilometrash.

Ndikimi prej 24,000 km/h

Zyra e Koordinimit të Mbrojtjes Planetare të NASA-s është më e interesuar për trupat hapësinorë më të mëdhenj se 140 metra, të cilët kanë potencial shkatërrues dhe mund të shkatërrojnë qytete ose rajone të tëra, me energji shumë herë më të fortë se bomba mesatare e fuqishme bërthamore.

Janë rreth 10,000 asteroidë të njohur me përmasa 140 metra ose më të mëdhenj pranë Tokës, por asnjëri prej tyre nuk ka gjasa të godasë planetin tonë në njëqind vitet e ardhshme. Shkencëtarët besojnë se ka të paktën 15,000 trupa të tjerë për t’u zbuluar ende.

Ata thonë se janë në gjendje të krijojnë mini-goditje në laboratorë dhe të përdorin rezultatet për të krijuar modele të sofistikuara të devijimit të asteroideve, por ato janë më pak të dobishme sesa testimi në botën reale.

Sonda DART, një kuti me madhësinë e një ftohësi më të madh me panele diellore me madhësi limuzine në të dyja anët, do të godasë Dimorphos me shpejtësi pak më shumë se 24,000 km/h.

Didymos-Dimorphos është një laborator ideal natyror

Shkencëtarët e NASA-s theksojnë se sistemi Didymos-Dimorphos është një “laborator natyror ideal” sepse teleskopët tokësorë mund të matin lehtësisht ndryshimin e shkëlqimit të të dy trupave dhe të vlerësojnë kohën që i duhet Dimorfos për të orbituar Didymos shumë më të madh.

Anija kozmike DART përmban gjithashtu instrumente të sofistikuara navigimi dhe imazherie, duke përfshirë Light Italian CubeSat (LICIACube), një satelit kub i agjencisë italiane të hapësirës për imazhin e asteroidëve, vëzhgimin e rënieve dhe pasojave të saj.

Dhjetë ditë para përplasjes, sateliti i imazhit të asteroidit (LICIACube) do të ndahet nga anija kryesore kozmike, gjë që do të lejojë që imazhet e përplasjes të dërgohen në Tokë. Imazhet duhet të lejojnë shkencëtarët të llogarisin me sa gradë ndikimi ndryshoi orbitën e Dimorphos.

Ky mision i NASA-s është përpjekja e parë për testim që do t’i përgjigjet pyetjes nëse ridrejtimi i trajektores së asteroidit është një strategji realiste dhe nëse një anije kozmike është e aftë të vetë-navigojë drejt një asteroidi të synuar dhe për një përplasje të qëllimshme me një asteroid./FrontOnline/